چکیده:
ما یکی از موثرترین عناصر تاثیرگذار بر کیفیت بصری شهر است که جزئی از منظر
و کالبد شهر را میسازد اما به دلیل بینظمی، اغتشاش، همنشینی ناهمگون و به
طور کلی نابسامانی به یکی از چالشهای اکنونیت شهرهای ایرانی تبدیل شده
است. در این راستا علیرغم تبیین مسئله نما در برخی محافل علمی و از آن مهمتر
تبدیل آن به مسئله مدیران شهری در دهه اخیر، کماکان نماها آشفته هستند. دلیل
آن را بایستی در زاویه نگاه به مسئله نما جستجو کرد. محدود کردن مسئله نما به
ابعاد کالبدی و نگاههای یک جنبهنگر راه به جایی نمیبرند. در این راستا هدف
پژوهش حاضر، آسیبشناسی ویژگیهای ظاهری و شناسایی نیروهای اثرگذار بر
شکلگیری نماهای شهری است تا بتوان از طریق تدوین مدل مفهومی نیروهای
اثرگذار بر نماهای شهری، راهحلهایی برای بهبود نما پیشنهاد داد. بدین منظور در
این پژوهش، در گام اول سیر تحول نماهای شهری در سده اخیر شامل اواخردوره
قاجار، دوره پهلوی و جمهوری اسلامی بررسی گردید و از طریق مصاحبه عمیق با
متخصصین، آشنایی با نگاه مردم از طریق پرسشنامه و بررسی اسناد و مطالعات
مربوطه مورد تحلیل قرار گرفت. پس از تحلیل فوق، سه مولفه اصلی نما یعنی
هویت، اخلاق و زیباییشناسی و دو عامل اقتضائات زمان و مکان از یک طرف و
گروههای ذینفع از طرف دیگر به عنوان نیروهای اثرگذار بر نماهای شهری
شناسایی و به تحلیل آنها در هر یک از دورهها پرداخته شد. در انتها راهحلهای
بهبود نماهای شهری در چهار بخش 1- اصلاح نظام آموزشی معماری و
شهرسازی، 2- بهبود مدیریت شهری، 3- آموزش و فرهنگسازی عمومی، 4- و
اصلاح اسناد فرادست و قوانین تشریح گردید.
Facade is one of the most effective elements on the v-i
sual quality of the city which makes a part of the landscape,
but it has become one of the most important chal -
lenges in iranian cities due to the disorder and chaos.
In spite of the explanation of the problem in some academic
circles and also the concerns of urban managers
in last decade, the facades are still chaotic. The reason
could be found at our point of view and the answer is
not limited in the physical dimensions. So, the aim of
this study is to investigate the visual characteristics and
effective factors of the of urban facades formation in
order to determine a conceptual model of its effective
factors. The