چکیده:
روابط متقابل ادبی و فرهنگی میان ملل عالم، به خصوص ملل همجوار، از دیرباز مرسوم و متداول بوده است . در این میان رابطه فرهنگی، زبانی و ادبی ملت ایران و عراق درطول تاریخ بیش از هر ملت دیگری بوده است. فرخی یزدی ،شاعر معاصر ایرانی، متوفای1318ه.ش و صدقی زهاوی،شاعر معاصر عراقی، متوفای 1936 م. هریک در ادبیات کشور خویش به خاطر رواج ادبیات کارگری و دفاع از محرومین، جایگاهی ویژه دارند. در این مقاله سعی شده است، تا با بررسی زندگی، آثار و تطبیق اندیشه ها وآرمان های این دو شاعر بزرگ، مطالبی بیان گردد و توانمندی های ایشان در پیشبرد اهداف ادبیات کارگری، در زبان وادب فارسی و عربی، تا حد امکان، نشان داده شود و همچنین میزان تاثیرگذاری اندیشه های کارگری انقلاب بلشویکی در آثار قلمی و فکری هر دو شاعر ترسیم گردد و نشان داده-شودکه آبشخور اصلی اندیشه های هر دو شاعر علاوه بر ادبیات قدیم، ادبیات ودیدگاه های اندیشمندان سوسیالیستی کارگری است. به نظر می رسد، مضامین اصلی ادبیات کارگری که این دو شاعر به آن پرداخته اند، تقریبا مشابه است و دیدگاه های آنها نیز در مورد آن، شباهت های زیادی دارد.
خلاصه ماشینی:
شعر معاصر، ادبیات کارگری، فرخی یزدی، جمیل صدقی زهاوی ، ادبیات فارسی و عربی 1- مقدمه در جهان پرغوغا و زندگی مشقت بار امروز، بیشتر هنرمندان، شاعران و نویسندگان برآناند؛ تا نسبت به جامعه خود متعهد بوده و ضمن اینکه طریق اعتلای ادب و هنر می پویند، بخش مهمی از آثار خود را به بازتاب دردها، آرمانهاو خواست های قوم خود، اختصاص دهند.
(رزمجو، 1366: 313) اما آنچه که شعرش را در دیدگاه ها می نمایاند و خود او را به نام شاعری شهید، بر هم سنگرانش برتری می نهد، یکی جهان بینی پایدار، اعتلای روحی و منش، مشی سیاسی، اجتماعی و پرخاشگر شخصی او برضد بیداد صعب زمانه است و یکی هم صبغه ی صرف اجتماعی و مردمی بودن شعر اوست که در جای جای آن بر عناصر والا و مردم پسندی چون آزادی، مساوات اجتماعی، وطن پرستی و ناسیونالیسم ایرانی تکیه کرده و چنان این عناصر را با شعر خویش ممزوج و معجون نموده است که اگر آنها را از شعرش بزدائیم، در آن صورت چیزی برای گفتن درباره او نخواهیم داشت بجز این«گیرایی شعر او از عشقی و عارف و حتی نسیم شمال کمتر است» و از لحاظ اصول فنی شعر نیز به پای لاهوتی نمی رسد.
به نظر می رسد او در سرودن این ملحمه قصصی تحت تأثیر خیام، معری و دانته بوده است (وجدی، 1960: 77؛ خوری مقدسی، 1989: 46) ؛(محسنی نیا، 1389: 44-23) 7- ادبیات کارگری و دفاع از محرومین در اشعار فرخی یزدی وجمیل صدقی زهاوی قبل از واردشدن به بحث حمایت از کارگر و شعر کارگری لازم است؛ ابتدا تاریخچه ای از این نوع تفکرو رواج آن، درمیان ایرانیان و شاعران عصر مشروطیت شرح داده شود.