چکیده:
صاحب فخرالدین علی ، یکی از شخصیت های سیاسی دولت سلاجقه روم،
پس از اشغال آناتولی توسط مغولان بود . او از جمله دولت مردان ایرانی در
آناتولی به شمار می آمد که در برابر گروه های ترکمان که همیشه در پی
قدرت بودند، با مغولان همکاری کرد و در ا ین زمینه، توانست به درجه
سیاسی والایی دست یابد. زندگی او با مع ی نالد ین پروانه شخص یت مهم
دولت سلاجقه روم، هم زمان بود و نوع برخوردشان در برابر هم، به اوضاع
آن زمان بستگی داشت.
هنگامی که دولت پروانه به جهت خیانتش در جنگ ابلستان در سال 676
قمری توسط اباقای ایلخانی ساقط و خود پروانه نیز محاکمه شد ، با این که
فخرالدین علی نیز با معین الدین در عملیات ضدمغولیاش هم کار ی کرده
بود، از مجازات ایلخان به دور ماند و سال ها پس از سقوط دولت پروان ه، با
حمایت مغولان به مقام وزارت رسید. این نوشتار به بررسی عوامل پای داری
وزارت و ی و نیز شخصیت، جا یگاه و فعالیت های سیاسی وی که در تار یخ
گمنام است، می پردازد
خلاصه ماشینی:
"هنگامی که دولت پروانه به جهت خیانتش در جنگ ابلستان در سال 676قمری توسط اباقای ایلخانی ساقط و خود پروانه نیز محاکمه شد،با این کهفخر الدین علی نیز با معین الدین در عملیات ضد مغولیاش همکاری کردهبود،از مجازات ایلخان به دور ماند و سالها پس از سقوط دولت پروانه،باحمایت مغولان به مقام وزارت رسید.
یکی از شخصیتهای سیاسی که اقدامی شبیه به کار پروانه انجام داد و سالها درولت سلاجقه روم و حتی پس از اشغال کامل آن در سال 676 قمری(پس از سقوطدولت پروانه)خدمت خویش را عرضه کرد،صاحب فخر الدین علی بن حسین بود که ازبازیگران اصلی تاریخ سلاجقه روم محسوب میشود.
چرا فخر الدین با وجود دخالت در جنگ ابلستان،نه تنها از مجازات به دور ماند،بلکه سالهای چندی از جانب مغولان در مسند وزارت در دولت سلاجقه روم باقیماند؟شیاد اباقا بعد از مرگ پروانه برای حفظ آسیای صغیر به دولت مردی بزرگ ازخود آسیای صغیر نیاز داشت که برایش شناخته شده و مورد اعتماد باشد و در عینحال هم چون معین الدین پروانه،سیاستمداری زیرک به شمار آید؛زیرا منطقه مذکوررا کسی جز از افرادی خود نمیتوانست اداره کند و اوضاع آن را سامان بخشد.
فتنه قرامانها که با حاکمیت شخصی به نام سیاوش با لقب جمری همراه بود،1زیاد بهطول نینجامید؛زیرا این عصیان توسط سلطان غیاث الدین و صاحب فخر الدین به یاریلشکریان مغولی به امیری شاهزاده قنغرتای پسر هولاکو-که پس از پروانه به حاکمیتروم رسیده بود-2در محرم سال 677 قمری دفع شد."