چکیده:
با تشکیل الوس جغتای در ماوراءالنهر و سپس حکومت ایلخانان در ایران، مرحله تازه ای از مناسبات خارجی در مرزهای شرقی ایران آغاز شد. این دو حکومت مغول بنا به ملاحظات و ضرورت هایی همواره در تعامل یا تقابل با یکدیگر بودند. در این میان، ایلخانان بیشتر می کوشیدند از در صلح و دوستی با الوس جغتای درآیند، اما اصرار الوس جغتای بر دشمنی با ایلخانان باعث بروز درگیری هایی میان دو حکومت شد. آنچه در این زمینه اهمیت بیشتری دارد، عواملی است که در نوع مناسبات آن ها تاثیرگذار بود. این عوامل متعدد بودند و مجموعه ای از مسائل منطقه ای و حتی بین المللی آن زمان را در برمی گرفتند؛ به همین دلیل، شناسایی و تحلیل مستندات آن ها می تواند به درک و تحلیل دقیق تر مناسبات این دو حکومت و بخشی از تاریخ روابط خارجی ایران کمک نماید. نوشته ی حاضر به بررسی این مناسبات بر پایه عوامل تعیین کننده در آن می پردازد.
Following the construction of Jaghataid Ulus in Transoxiana and then Ilkhanids rule in Iran، a new era of foreign policy was begun in eastern boarders of Iran. These two neighbor realm have a challengeable relationship because of their different concerns and priorities. Ilkhans of Iran were mostly intended for a peaceful situation in their eastern frontiers، while Jaghataid insistence on hostility with Ilkhand outbreaks between two governments. Many regional and international factors had affected their relations and caused to continue their enmity for about a century. Present survey is going to recognize and categorized them.