چکیده:
تخصص سرمایهگذاران مخاطرهپذیر در تأمین مالی بنگاههای نوپا و با ریسک بالا،اما نوآور و کارآفرینانه است.آنها در شرکتهای نوپای دارای پتانسیل رشد بالا سرمایهگذاری میکنند و پس از تحقق ارزش افزوده مورد نظر سرمایه خود را به همراه سود حاصل از شرکت سرمایهپذیر خارج و در طرح پرسود،اما ریسکآمیز و کارآفرینانه دیگری سرمایهگذاری میکنند.تصمیمگیری در خصوص خروج سرمایهگذار از نوع چند معیاره بوده و این پژوهش در پی شناسایی عوامل مؤثر بر فرایند اخذ این تصمیم است.این تحقیق کاربردی و نتیجهگرا بوده و در آن از ترکیبی از روشهای کیفی استفاده شده است.محققین بر مبنای مرور کتابخانهای تحقیقات پیشین فهرست پایه شاخصها"را پیریزی کردند.این فهرست از طریق"مصاحبه ساختار یافته"با تیمی که نخبگان ایرانی موضوع(تیم مرجع)تصحیح و"فهرست دور اول دلفی"حاصل شد.سپس از طریق اجرای 3"دور دلفی"و با همکاری 10 نفر از کارشناسان اجرایی و خبرگان علمی موضوع در ایران(گروه داوران)فهرست نهایی شاخصها با 14 شاخص تصحیح و تکمیل شد.از شاخصهای نهایی 5 مورد به عملکرد شرکت سرمایهپذیر،4 مورد به سرمایهگذار،3 مورد به عوامل محیطی و 2 مورد به کارآفرین مرتبط است.داوران در دورهای اول تا سوم به ترتیب با امتیازات 5،34،65 و 71 درصد فهرست شاخصها را مورد تأیید قرار دارند که نصاب حاصل در دور سوم برای تحقق همگرایی مورد نظر در داوران،تأیید نتایج و خاتمه تحقیقات دلفی معتبر است.نتایج این تحقیق نشانگر آن است که در نظر گرفتن ترکیبی از این شاخصها در هنگام اتخاذ تصمیم به خروج ضروری است.بهویژه، عدم توجه به عوامل مربوط به کارآفرینان،چالشهای جدی در مدیریت فرایند خروج را موجب میشود.این تحقیق، زمینهای پژوهشی برای شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیمگیری در سایر فرایندهای کاری سرمایهگذاران مخاطرهپذیر فراهم آورده است.
خلاصه ماشینی:
"جدول 3:روند تغییر در شاخصهای تصمیم و آمارههای پراکندگی مرتبط با دورهای مختلف دلفی (به تصویر صفحه مراجعه شود) ملاک خاتمه دورهای دلفی،عدم ارائه پیشنهاد جدید از سوی داوران یا تحقیق بیش از 66%توافق میان داوران است(بنیاد توسعه فردا،4831).
جدول 4:فهرست نهایی شاخصهای مؤثر بر تصمیم به خروج سرمایهگذاران مخاطرهپذیر (به تصویر صفحه مراجعه شود) از میان این شاخصها،5 مورد به وضعیت و عملکرد شرکت سرمایهپذیر مربوط است.
نکته ویژه این تحقیق، تأکید بر حق"اختیار فروش"برای سرمایهگذار و توجه به شاخص -Z آلتمن،به منظور پیشگیری از ورشکستگی و خروج پیش از موعد است،اما تفکیک شاخصهای مربوط به کارآفرین از عوامل مرتبط با شرکت سرمایهپذیر و نیز شناسایی 3 شاخص محیطی،از دستاوردهای متمایز این تحقیق نسبت به پژوهشهای مورد بررسی است.
از این 4 دسته،عوامل مربوط به سرمایهگذار و عملکرد شرکت در اغلب تحقیقات مورد بررسی مورد لحاظ قرار گرفته و شاخصهای محیطی و عوامل مربوط به کارآفرین با جزئیات و دقتی بیشتر ذکر شده است.
نتایج تحقیق، چندمعیاره بودن تصمیم به خروج را نشان میدهد و به سرمایهگذار اعلام میدارد که به جز شاخصهای مربوط به خود و طرح سرمایهگذاری شده،باید به عوامل مربوط به کارآفرین سرمایهپذیر و شاخصهای محیطی مؤثر نیز توجه کافی مبذول دارد.
از همینرو،به عنوان موضوعات پژوهشی آتی، شناسایی شاخصهای مؤثر بر سایر مراحل سرمایهگذاری مخاطرهپذیر،بهویژه عوامل مؤثر بر ارزیابی طرحهای کسب و کار رسیده و انتخاب کارآفرینان و طرحهای واجد شرایط برای سرمایهگذاری و نیز شناسایی شاخصهای مؤثر بر ارزیابی عملکرد شرکت سرمایهپذیر توسط سرمایهگذار توصیه میشود."