چکیده:
تبیین و تعریف مفاهیم«عدالت»و«حاکمیت سیاسی»باعث پیدایش و بروز بحثها،گفتگوها و منازعات مختلف علمی،کلامی و سیاسی گردیده است به نحوی که حتی مباحث کلامی و معرفتشناسی دینی نیز عاری از این مناقشات و سئوالات نمانده است،سئوالاتی از این قبیل که:
-آیا عدالت مفهومی مطلق است یا نسبی؟
-آیا عدالت امری لا یتغیر میباشد یا مرتبا ماهیت آن در حال تحول میباشد؟
-آیا نهادهای سیاسی میتوانند مبتنی بر نظام دینی و ایمانی باشند؟
-آیا قرآن و دین اسلام یک اندیشه سیاسی منسجم برای تشکیل حکومت عادلانه و اداره عادلانه جامعه دارا میباشد؟و...
مقاله حاضر در صدد یافتن پاسخ به سئوالات فوق از لابهلای کلام وحی و مشی سیاسی و اجتماعی امیر مؤمنان حضرت علی(ع)میباشد.
خلاصه ماشینی:
"فهرست مطالب مقدمه بخش اول:حاکمیت سیاسی در قرآن اول:وجوب اطاعت از پیامبر(ص) دوم:ولایت پیامبر(ص)و اولویت ایشان بر مومنان سوم:محوریت پیامبر(ص)درا مور اجتماعی چهارم:ایمان به پیامبر(ص)به عنوان یکی از ارکان تشریع بخش دوم:عدالت در قرآن اول:مطلق بودن جوهر عدالت دوم:عدالت در پرتو تفسیر قرآن بخش سوم:عدالت در اندیشه سیاسی امام علی(ع) اول:اهمیت عدالت دوم:تعریف عدالت و تاکید بر جنبه اجتماعی عدالت سوم:الهی و ایمانی بودن پایهها و مبانی عدالت چهارم:تاکید بر عدالت در گزینش و عملکرد کارگزاران نظام پنجم:عدالت بالاترین مصلحت نتیجه ************************************* مقدمه: مباحث«حاکمیت سیاسی»و«عدالت»از دیرباز مدنظر انسانها،اندیشمندان،متکلمان،فیلسوفان، پیامبران و صاحبان مکاتب فکری،سیاسی و جوامع انسانی بوده و از آغازین روز ظهور تمدن بشری و شکلگیری دولت-شهرها،این مباحث از موضوعهای بسیار بنیادی و اساسی برخوردار بودهاند؛به طوریکه بخش عظیمی از تاملات و تفکرات فلسفی،کلامی،دینی و سیاسی را به خود اختصاص دادهاند.
ایشان در ذیل آیه مزبور میفرمایند: «خدای سبحان ابتدا آن احکام سهگانه که مهمترین حکمی هستند که اساس اجتماع بشری به آن استوار است و از نظر اهمیت به ترتیب یکی پس از دیگری قرار دارند ذکر فرموده است چون از نظر اسلام مهمترین هدفی که در تعالیمش دنبال شده،صلاح مجتمع و اصلاح عموم است چون هرچند انسانها فرد فردند هر فردی برای خود شخصیتی و خیر و شری دارد و لکن از نظر طبیعی که همه انسانها دارند یعنی طبیعت مدنیت،سعادت هر شخصی مبنی بر صلاح و اصلاح ظرف اجتماعی است که در آن زندگی میکند به طوریکه در ظرف اجتماع فاسد که از هرسو رشد کرده باشد رستگاری یک فرد و صالح شدن او بسیار دشوار است و یا بگو عادتا محال است."