چکیده:
تاریخ داستاننویسی در ایران به قرون اولیه بازمیگردد و ادبیات کهن ما با انواع و اقسام صورتهای داستانی افسانه،تمثیل،حکایت و روایت آمیخته است؛اما داستاننویسی جدید ایران ادامهء طبیعی و منطقی این ادبیات نیست و در شیوهء جدید داستانپردازی حتی کمتر جای پایی از این میراث کهم باقی نمانده است.در این مقاله سعی شده است تا ضمن ارائهء تاریخ مختصری از روند شکلگیری و تکامل رمان در جهان،تحول تاریخی شیوههای قصهگویی و داستانپردازی در ایران کاویده شود. همچنین معرفی مختصری از نویسندگان و آثار شاخص هردوره ارائه شده است.هدف این مقاله آشنایی مقدماتی علاقهمندان زبان فارسی در خارج از ایران امروز با چهرههای مطرح و معتبر داستاننویسی معاصر ایران و نمونههای آثار آنها بوده است.
خلاصه ماشینی:
"1-داستاننویسی در ایران تردیدی نیست که روند ادبیات امروز به سود داستاننویسی به پیش میرود،و نوشتن در شکلهای مختلف داستانی از اقبال شایسته در جامعه برخوردار است که سبب شده رویکرد نویسندگان به این نوع ادبی بیش از پیش باشد به دلیل اینکه مردم،انعکاس زندگی خود و حوادث جامعهء خود را به صورتهای مختلف در داستان کوتاه و بلند مییابند و بیش از پیش به سوی آن روی خواهند آورد،این اجتماعیترین شکل نگارش ادبی که دیرزمانی بر (1).
تنی چند از پژوهندگان ادبیات مشروطه و تاریخ بیداری ایرانیان،سادهنویسی و شکل بیانی مؤثری را که در آخرین سالهای قبل از مشروطه در ایران رواج یافته بود،در پیدایی این تحول سیاسی و اجتماعی بیتأثیر ندانستهاند و بهویژه کتابهایی همچون سیاحت نامهء ابراهیم بیگ اثر زین العابدین مراغهای را-که توانسته است فساد دوران سالهای قبل از مشروطیت را با قلمی که یادآور تواناییهای ولتر در نشان دادن و رسوا کردن عوامل فساد است،رقم بزند-در این فرایند،اثرگذار و شایان توجه میدانند و همچنین ترجمهء میرزا حبیب اصفهانی از کتاب حاجی بابای اصفهانی نوشتهء جیمز موریه-که نثر آن برخاسته از نثر منشیانهء قاجاری و وضوح و بیتکلفی شیوهء داستاننویسی فرنگی و عنایت به اصطلاحات،لغات و امثال بومی ایران است-بر آثار دو نویسندهء بزرگ بعدی:علی اکبر دهخدا و محمد علی جمالزاده بهطور مستقیم مؤثر میدانند و این ترجمه را به شکلی،سلف واقعی نثر داستانی امروز ایران برمیشمارند4."