خلاصه ماشینی:
"اگر بخواهیم یک نتیجهگیری شتابزده از مقایسهء خود بکنیم این است:ما درحال حاضر نقد ادبی نداریم،اگر هم داریم کار نمیکند و مؤثر نیست.
برای اینکه نشریاتی از نوع مجلهء نجوم درحالحاضر خروج و دخل کنند به حساب سرانگشتی آقای کتابنده باید حد اقل سی هزار نسخه از هر شماره بفروشند و دستکم 8 صفحه آگهی داشته باشند.
پیش از اینکه به تشریح موارد«مگر اینکه»بپردازیم اجازه بدهید عرض کنم که اگر افراد کنونی جامعهء ما تشخیص میدهند که نجوم و نشریات دیگری از نوع آن بهطور کلی سودمند هستند و به پرورش ذهن جوانان ما کمک میکنند،و وجودشان بهتر از عدمشان است، پس باید،با یک نوع احساس وظیفه،برای حفظ آن بکوشند،چه تکتک و چه گروهی.
ولی آن دو مورد دولتی مهم هستند:اول،توزیع عادلانهء آگهیهای دولتی میان نشریات بهطوری که سهمی از این خوان نصیب هر نشریهء دایر و صاحب امتیازی بشود و دوم خرید مجله برای کتابخانههای عمومی و مراکز آموزشی.
کجا هستند موقوفات و بنیادهای خیریهء فرهنگدوستی که حاضر باشند دست یک نشریهء کوشا و نیازمند را بگیرند؟کجا هستند اعضای انجمن دوستداران مجلهء نجوم و مجلهء کلک که جمعآوری کمک را از افراد و شرکتها و سازمانها امسال و هرسال عهدهدار شوند و سازماندهی کنند؟و کجاست آن تبصرههای مالیاتی که به اشخاص حقیقی و حقوقی اجازه میدهد کمکهای خود را به نشریات خدمتگذار به حساب مالیات خود بگذارند؟ این مقوله،یعنی چگونگی دریافت کمک از مردم برای نشریات و بهطور کلی برای مؤسسات فرهنگی،مقولهء بسیار مهمی است که نیاز به بررسی همهجانبه و پیگیری دارد."