چکیده:
مطالعات انجام شده حاکی از آن است که ورزش تراکم توده استخوانی را افزایش می دهد. اما هنوز در مورد نوع و شدت آن که حداکثر تحریک آنابولیک را بر استخوان ایجاد می کند اطمینان حاصل نشده است (6). هدف این مطالعه، تعیین اثر درازمدت سه نوع فعالیت بدنی (استقامتی، سرعتی و قدرتی) بر میزان تراکم توده استخوانی ورزشکاران نخبه مرد در مقایسه با مردان غیرورزشکار بوده است.
این تحقیق از نوع علی – مقایسه ای پس از وقوع است. نمونه ها عبارت بودند از 30 ورزشکار نخبه مرد (10 دونده استقامتی 3000 و 5000 متر، 10 دونده سرعتی 100 و 200 متر، و 10 بدن ساز)، و 10 غیرورزشکار سالمی، بین سنین 20 تا 30 سال، که به صورت در دسترس انتخاب شدند. چگالی ماده معدنی استخوان (BMD) مهره های کمر و گردن استخوان ران نمونه ها با دستگاه جذب سنج دوتایی انرژی اشعه ایکس (DEXA) اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی LSD) تحلیل شدند.
در مقایسه با گروه کنترل، بدن سازان و دونده های سرعت در ناحیه گردن استخوان ران، و مهره های کمر به طور معناداری چگالی ماده معدنی بالاتری داشتند، در حالی که چگالی ماده معدنی هر دو ناحیه مذکور در دوندگان استقامتی، به طور معناداری پایین تر بود (P£0.05). همچنین، تراکم توده استخوانی بدن سازان، در مقایسه با دونده های سرعت، در دو ناحیه اندازه گیری شده بیشتر و به لحاظ آماری معنادار بود (P£0.05)، در صورتی که تراکم استخوانی هر دو ناحیه در دوندگان استقامت به طور معناداری کمتر بود (P£0.05).
نتایج تحقیق حاضر حاکی از این است که پاسخ استخوان در برابر بار مکانیکی، به نوع و شیوه فعالیت ورزشی وابسته است.
خلاصه ماشینی:
"اثر درازمدت فعالیتهای استقامتی، سرعتی،و مقاومتی بر تراکم مادهء معدنی استخوان ورزشکاران نخبهء مرد *عباس صالحیکیا؛هیئت علمی گروه تربیتبدنی دانشگاه سیستان و بلوچستان* **دکتر خلیل خیامباشی؛استادیار دانشکدهء تربیت بدنی دانشگاه اصفهان ***دکتر سید محمد مرندی؛استادیار دانشکدهء تربیتبدنی دانشگاه اصفهان ****مریم بانپروری؛هیئت علمی گروه تربیتبدنی دانشگاه سیستان و بلوچستانچکیده:مطالعات انجام شده حاکی از آن است که ورزش تراکم تودهء استخوانی را افزایش میدهد.
هدف این مطالعه،تعیین اثر درازمدت سه نوع فعالیت بدنی(استقامتی،سرعتی،و قدرتی)بر میزان تراکم تودهء استخوانی ورزشکاران نخبهء مرد در مقایسه با مردان غیر ورزشکار بوده است.
مگکوس و همکاران(2007)نیز،طی پژوهشی و با هدف مقایسهء تأثیر نوع و شدت فعالیت ورزشی بر تراکم مواد معدنی استخوان دریافتند شناگران،در مقایسه با دیگر گروهای ورزشکار و گروه کنترل، بهطور کلی،تراکم تودهء استخوان کمتری دارند.
BMI(Body Mass Index (به تصویر صفحه مراجعه شود) در جدول 2،تحلیل واریانس نشان میدهد در میزان تراکم تودهء استخوانی مهرههای کمر و گردن استخوان ران بین سه گروه ورزشکاران(استقامتی، سرعتی،و قدرتی)و گروه غیرورزشکار تفاوت معناداری در سطح(05/0 a)وجود دارد.
همچنین نتایج به دست آمده از مقایسهء گروه قدرتی و استقامتی نشان میدهد شدت تمرین نسبت به مدت آن شاخص اصلی افزایش تراکم مواد معدنی استخوان است و تراکم مواد معدنی استخوان به تعداد دورههای تکرار،بیشتر از مدت تمرین بستگی دارد.
هایند(2006)بین میزان چگالی مواد معدنی استخوان و مسافت دویده شده وابستگی معکوسی به دست آورد که یافتههای مطالعهء حاضر را تأیید میکند؛ یعنی دوندگانی که مسافتهای بیشتری دویدهاند، تراکم تودهء استخوانی کمتر ی در گردن استخوان ران و نیز مهرههای کمر داشتند."