چکیده:
دربارهء نهضت جنگل تحقیقات بسیار شده،اما اغلب به روابط نهضت جنگل با دولت شوروی(سابق) کمتر توجه شده است.در این تحقیق با توجه به منابع دست اول و گزارشهای مستند از نهضت جنگل به بررسی تطبیقی روابط این نهضت با روسیهء تزاری و دولت انقلابی شوروی و تأثیر این روابط بر روابط خارجی ایران پرداخته میشود.همچنین دلیل ایجاد شکاف میان نهضت جنگل و چگونگی شکست آن با سیاست و نیرنگ بازیهای سیاستمدران دولت انقلابی شوروی بررسی میشود. فریضهء اصلی تحقیق:سیاستهای دولت روسیهء تزاری و شوروی نقشی بسیار در تضعیف و شکست نهضت جنگل داشته است.
پرسشها: 1.روابط دولت تزاری روسیه و شوروی بانهضت جنگل چگونه بوده است؟ 2.روابطهء ایران و شوروی چه تأثیری بر سیاستهای شوروی در رویارویی با نهضت جنگل داشته است؟ 3.آیا دولت کمونیستی شوروی در تضعیف نهضت جنگل نقش داشته است؟ در این مقاله با روش کتابخانهای و استناد به گزارشهای مستند،به این پرسشها پاسخ داده میشود.
خلاصه ماشینی:
"اغلب آنها طرفدار نهضت جنگل بودند(فخرایی،8631،ص 76)در این زمان گیلان در اشغال روسها
به سوی تهران حرکت کنند و آنها برای سازماندهی آمادهاند،ولی میرزا کوچک خان و سران جنگل
خود را نسبت به میرزا کوچک خان عوض کردند و خواهان تسلیم آنها به مقامات دولتی شدند
ضروری بود و برای این کار باید با میرزا کوچک خان تماس برقرار میکردند(پرسیتس،9731،ص 52).
جنگل پس از شنیدن خبر ورود قوای شوروی به انزلی جلسه تشکیل دادند و میرزا کوچک معتقد
سران فرقهء عدالت باکو نمایندگان شوروی بودند و اعضای هیئت جنگل را میرزا کوچک خان،حسن
میرزا کوچک خان میل داشت از روسها جدا شود اما طرفداران آنها اختیار و ارادهء امور
روتشتاین به میرزا کوچک اندرز داد که تا دیر نشده با حکومت ایران که رضاخان کارگردان حقیقیاش بود،کنار آید و از جنگ اجتناب ورزد(همان،ص 93).
محل این ملاقات پیشنهاد کردند و سردار سپه هم موافقت کرد(همان،ص 973)اما این ملاقات صورت نگرفت؛زیرا دستهای از پیروان مسلح میرزا کوچک خان که هنوز خود را در حال جنگ با
داده،عصبانی شد و دستور داد نمایندگان جنگل را توقیف کنند(همانجا)از این زمان روابط میرزا و
شروع مبارزهء میرزا کوچک خان همزمان با حکومت روسیهء تزاری بود و این دولت،منطقهء
قیام جنگل مخالف و خواهان سرکوبی کامل این نهضت بود و همواره دولت مرکزی ایران را برای
شوروی همکاری نکند؛اما قدرت نفوذ اعضای عدالت و طرفدار روسها زیاد بود؛پس میرزا سکوت کرد و کوشید با دولت مشروطه خواه مشیر الدوله همکاری کند،این امر سبب اختلاف بیشتر"