چکیده:
شناسایی روند تحولات فرصتهای شغلی ایجاد شده در کشور،یکی از زیربناییترین اطلاعاتی است که میتواند جهت مقابله با چالش بیکاری به سیاستگزاران و برنامهریزان کمک نماید.جهت تأمین این اطلاعات،طرح آمارگیری از ویژگیهای اشتغال و بیکاری خانوار که بزرگترین طرح نمونهگیری در کشور است از سال 1376 به بعد هر سال اجرا میشود ولی متأسفانه به دلیل ضعف فنی نتایج منتشر شده آن تا سال 1372 نتوانسته است اطلاعات کافی و شفافی را در اختیار کارشناسان قرار دهد.در این تحقیق با پردازش مجدد دادههای خام این طرح طی سالهای 80-1376 که بالغ بر 2/5 میلیون رکورد بوده است،با رفع این اشکالات و استفاده از روش غیرمستقیم،سعی در برآورد تعداد و شناسایی ویژگیهای افرادی که جدیدا شاغل شدهاند،گشته است. نتایج این تحقیق نشانگر آن است که طی دوره مورد مطالعه به طور متوسط سالیانه بالغ بر 520 هزار نفر برای اولین بار شاغل شدهاند.در این میان رشد اشتغال در روستاها بالاتر از شهرها و در بین زنان بیش از مردان بوده است.علاوه بر این در راستای سیاستهای خصوصی سازی و کاهش تصدیگری دولت،رشد اشتغال در بخش خصوصی بیش از بخش عمومی بوده است.از سوی دیگر برای اولینبار در دهههای اخیر رشد اشتغال در بخش صنعت از بخش خدمات پیشی گرفته است.
خلاصه ماشینی:
"از آنجایی که نرخ رشد اشتغال بخش کشاورزی در این مدت 2/7 درصد و کمتر از متوسط نرخ رشد اشتغال کل کشور(3/3 درصد)بوده است،در حقیقت در سالهای اخیر همچون دهههای گذشته،با افزایش مکانیزاسیون در بخش کشاورزی،از سهم شاغلین آن کاسته شده است.
محدودیت تنوع شغلی و تمرکز شدید اشتغال زنان تحصیلکرده در بخش عمومی و کاهش رشد اشتغال در این بخش از عمده دلایل این امر بوده که منجر به افزایش قابل توجه نرخ بیکاری زنان تحصیلکرده در سالهای اخیر شده است.
گرچه نرخ رشد اشتغال افراد تحصیلکرده(دیپلم به بالا)نیز در بخش خصوصی بیش از بخش عمومی بوده و سهم بخش عمومی در اشتغال افراد تحصیلکرده رو به کاهش خواهد گذاشت ولی هنوز حدود نیمی از فرصتهای شغلی ایجاد شده برای افراد در بخش عمومی روی داده است.
محدودیت تنوع شغلی و تمرکز شدید زنان تحصیلکرده در بخش عمومی و کاهش رشد اشتغال در این بخش،همراه با افزایش عرضه نیروی کار آنان از عمده دلایلی است که منجر به رشد قابل توجه نرخ بیکاری زنان تحصیلکرده در سالهای اخیر شده است.
علیرغم بالا رفتن تعداد و سهم جمعیت بهرهمند از آموزش متوسطه و عالی در کشور، حدود 06 درصد از فرصتهای شغلی ایجاد شده در این دوره به افراد دارای تحصیلات راهنمایی به پایین تعلق یافته است که این امر عدم تعادل بین بخش آموزش و بازار کار را نشان میدهد."