چکیده:
شیخ شهاب الدین سهروردی پایهگذار مکتب «اشراقی»، پیونددهندۀ فلسفه یونان، عرفان اسلامی با وحی قرآنی در آثار رمزی خود بودهاست. داستانهای رمزی او به گفتۀ بعضی اندیشمندان از جمله هانریکُربن، حاصلِ تجربیات شهودی خودِ اوست که به رشتۀ تحریر درآمدهاست. نظریۀ نشانه-معناشناختی گفتمانی، رویکردی جدید از علم نشانهشناسی است که رابطۀ میان دال و مدلول را به جریانی سیّال و چند بُعدی تبدیلکرده، و زمینۀ تولید معناهای جدید را در یک متن فراهم میکند. سهروردی از جمله گفتهپردازان عرصۀ متون رمزی عرفانی است که اگرچه قرنها پیش از نظریهپردازان نشانه-معناشناختی از جمله گِرمَس میزیستهاست؛ ولی نوشتارهای او قابلیّت واکاوی با این نظریههای جدید را دارد. از اینرو یک متن رمزی وی یعنی «عقل سرخ» را به عنوان نمونه با «رسالۀ الطیر» ابن سینا که همانندیهایی با هم دارند، برای این پژوهش برگزیدهشد تا از یک سو نظامهای گفتمانی و از سوی دیگر نوع روایت را در آنها مورد نقدوبررسی قراردهیم. هر دو روایت بیان کوششی، جهت دستیابی به اُبژۀ ارزشی است که برخلاف روایتهای کلاسیک، در دورن کنشگر وجود دارد نه در بیرون از وجود او. در هر دو داستان نشانههایی از روایت تعاملی و روایت همآمیخته یا همتنیده بهچشممیخورد و در عقل سرخ افزون بر اینها، روایت تطابقی هم وجود دارد. همچنین انواع نظامهای گفتمانیکنشی، تنشی، شوِشی و بُوِشی را میتوان در این دو اثر سهروردی جستجوکرد. این پژوهش به شیوۀ تحلیل محتوای کیفی متن و مبتنی بر نظریۀ نشانه-معناشناختی در حوزۀ زبانشناسی مدرن با تأکید بر الگوی گِرمَس به سامانرسیدهاست.
Shaikh shahaboddine Suhrawardi (1154-1191) originator “Illuminato school”, has linked Hellene philosophy, Islamic mysticism with Quranic inspiration in his symbolic books. His symbolic narrative alleged thoughtful among Henry Corbin (1903-1978) are result intuitive experiences himself that they have been written. Theory discourse semiotic is the new attitude of knowledge semiology that convert relation between signifier and signified to a fluid stream and multidimensional and provide background creation new meanings in a text. Suhrawardi is among discourses in arena mystic symbolic texts that although he has been lived centuries before thoughtful semiotics among Greimas; but his writings have ability research with the theories. Therefore two texts that have selected as example, are similar together namely “Red wisdom” Shaikh shahaboddine Suhrawardi and “Resalatottair” Abne-Sina for this research, until we research on one hand discourse systems and on the other hand the kind of narrative in them. Both narratives are explanation an effort for access to value object that unlike classical narratives, is interior of activist not external of him. In both narratives have been signs of regime narrative de fusion and in “Red wisdom” moreover is regime narrative de accommodation too. Also the kinds of action, tension, modality discourse systems and existential can be researched in two books of Suhrawardi. This research has done to style analysis quality context and basis theory of semiotic in arena of modern linguistics with emphasis on sample Greimas.