چکیده:
فرقه باطنیگرای «ذکریه»، که در قرن دهم هجری در منطقهای به نام «تربت» در بلوچستان پاکستان پا به عرصۀ حیات نهاده است، از فرقههایی است که باورهای دینی آن اقتباس از برخی فرقههای مطرح در جهان اسلام میباشد. پیروان فرقه ذکریه در اعمال عبادی و مناسک دینی بدعتهایی را پدید آوردهاند که اعتقادات آنان نیازمند به واکاوی علمی و ارزیابی است در همین راستای از باورهای مذهبی این فرقه، اعتقاد به خاتمیت به شمار میرود که در این عرصه دو رویکرد در منابع علمی آنان گزارش شده است. در نوشتار حاضر به نقد و تحلیل دیدگاه این فرقه در مورد خاتمیت اشاره میشود. از نتایج جستار حاضر آن است که دیدگاه ذکریها پیرامون خاتمیت با معارف قرآن و عترت نبوی واگرایی دارد و ادعای آنان موجب تحریف در تعالیم حیاتبخش دین اسلام و با آموزههای دینی در تعارض است.
The esoteric sect of "Zhikriya" which started in the 10th century of Hijri in an area called "Torbat" in Baluchistan, Pakistan, is a sect whose religious beliefs have been taken from some prominent sects in the Islamic world. The followers of the Zhikriya sect have created heresies in their acts of worship and religious rituals, whose beliefs require scientific analysis and evaluation. One of the religious beliefs of this sect is the belief in the end of prophethood, in which two approaches have been reported in their religious sources. In this article, the criticism and analysis of its point of view about the end of prophethood is discussed. One of the results of the present research is that the views of the Zhikriya regarding the end of prophethood with the teachings of the Quran and Prophetic progeny are divergent. Their claim has caused a distortion in the resuscitative teachings of Islam and is in conflict with religious teachings.
خلاصه ماشینی:
دربارٔە پایه گذار ایـن فرقـه ابهامـات زیـادی وجـود دارد امـا دیـدگاه غالـب در میـان ذکری ها دو نگرش کلی را تحت عناوین سنتی و مدرن شامل میشود: ١- دیدگاه سنتی : این رویکرد تا سالهای گذشته در میان ذکری ها حاکم بوده اسـت که بنیانگذار فرقه ذکریه شخصی اسطوره ای و مبهم اسـت کـه از وی بـه عنـوان «مهـدی » گزارش شده و در کتاب های ذکری های سنتی همان مهدی اتکی میباشد.
٣- اعتقادات ذکریان این فرقه خود را مسلمان دانسته اما میان باورها و اعمال آن ها اعتقاداتی وجود دارد کـه هیچ سنخیتی با تفکرات مذهبی مسلمانان ندارد از آنجا که ذکر به عنوان عمـل واجـب در میان ذکری ها مشهور است و جایگزین نماز شده بـه آنهـا ذکـری در مقابـل نمـازی اطلاق میشود.
این اعتقادات باعث شده که پیروان فرقه مذکور در میان سایر مسـلمانان جایگاهی نداشته باشند و مورد هجمه مسلمانان اهـل سـنت قـرار بگیرنـد در ادامـه بـه باورهای اعتقادی آنها اشاره خواهیم کرد: الف - پیامبری و نبوت: در رابطه با نبوت فرقه ذکریه دو دیدگاه مطرح است : دیدگاه نخست : همچون نویسنده مقاله شوهاز معتقد است کـه ذکـری هـا محمـد ابـن عبدلله (صلی لله علیه واله وسلم ) را به مثابه آخرین پیامبرخدا قبول دارند (شوهاز، ٣٤).