چکیده:
چکیده:اشغال ایران توسط متفقین در جنگ جهانی دوم پیامدهای متعددی در زمینه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برای ایران بوجود آورد. یکی از این تاثیرات، پیامدهای اقتصادی بود که شرایطی چون قحطی و کمبود ارزاق، تورم و رکود، گرانی، کم رونق شدن دادوستد، تعطیلی مراکز تولیدی را به بار آورد. موضوع این تحقیق بررسی پیامدهای اقتصادی جنگ جهانی دوم در همدان است. در انجام این تحقیق از روش توصیفی– تحلیلی بهره جسته و اطلاعات به شیوه کتابخانهای- اسنادی و بر اساس گزارشهای موجود گردآوری شده است. این تحقیق در پی پاسخ به این سوال است که جنگ جهانی دوم و اشغال همدان چه پیامدها و تاثیرات اقتصادی بر این منطقه داشته است؟ یافتههای تحقیق حاضر نشان میدهد؛ عوامل متعددی در بروز مشکلات اقتصادی منطقه در دوران جنگ نقش داشته و اغلب این پیامدها به صورت کوتاه مدت و ناپایدار و محدود به دوران اشغال همدان میشده است. به علت این که وضعیت نامناسب اقتصادی همدان در فاصله سالهای 1325-1320هـ ش از پیامدهای عینی و ملموس زمان جنگ محسوب میگردید، رفع این مشکلات در اولویت مردم منطقه بوده است. حادث شدن جنگ جهانی دوم در حوزه اقتصادی صرفاً پیامدهای متعدد منفی و مخرب برای منطقه به بار نیاورد بلکه نتایج مثبتی چون احداث و بهسازی راههای ارتباطی، برپایی مراکز تعمیرگاهی به خصوص وسایل نقلیه نظامی و تعلیم استادکار نیز به همراه داشته است. کلید واژهها: همدان، جنگ جهانی دوم، متفقین، پیامدهای اقتصادی
Abstract:The Allied occupation of Iran in World War II had several political, economic, social, and cultural consequences for Iran. One of these effects was the economic consequences that led to conditions such as famine and food shortages, inflation and recession, high prices, declining trade, and the closure of production centers. The subject of this research is the study of the economic consequences of World War II in Hamedan. In conducting this research, descriptive-analytical method has been used and information has been collected in a library-documentary manner based on existing reports. This research seeks to answer the question of what were the economic consequences and effects of World War II and the occupation of Hamedan on this region? The findings of the present study show; Numerous factors have played a role in the economic problems of the region during the war and most of these consequences have been short-term and unstable and limited to the occupation of Hamedan. Due to the unfavorable economic situation of Hamedan during the years 1325-1320 was considered as an objective and tangible consequences of the war, solving these problems has been a priority for the people of the region. The outbreak of World War II in the economic field not only had many negative and destructive consequences for the region, but also had positive results such as the construction and improvement of communication routes, the establishment of repair centers, especially military vehicles, and master training. Keywords: Hamedan, World War II, Allies, Economic Consequences.
خلاصه ماشینی:
حادث شدن جنگ جهاني دوم در حوزه اقتصادي صرفا پيامدهاي متعدد منفي و مخرب براي منطقه به بار نياورد بلکه نتايج مثبتي چون احداث و بهسازي راه هاي ارتباطي، برپايي مراکز تعميرگاهي به خصوص وسايل نقليه نظامي و تعليم استادکاراني در اين حوزه نيز به همراه داشته است .
حضور قواي متفقين در منطقه در حوزه اقتصادي باعث گراني و تورم ، کمبود ارزاق ، بحران و قحطي نان ، اختلال و کندي بازرگاني داخلي و خارجي به خاطر ناامني راه هاي منطقه ، تغيير در بافت کسب و کار شهري و توقف کارگاه هاي صنعتي گرديد و در کنار اين پيامدهاي مخرب برخي پيامدهاي مثبت را هم بوجود آورد.
هدف از نگارش اين نوشتار در حوزه تاريخ محلي همدان ارائه اطلاعات جديد و مستند از پيامدهاي اقتصادي جنگ جهاني دوم با استفاده از منابع ، اسناد و گزارش هاي موجود و تحليل و بررسي شرايط و اوضاع اين دوران است .
١-کمبود و احتکار گندم : در آستانه جنگ جهاني دوم همچنان بيشتر زمين هاي کشاورزي همدان متعلق به خوانين و فئودال هاي بزرگ منطقه بود که توسط نمايندگان شان امور مربوطه با بهره وري رايگان از نيروي کار و وضعيت نامناسب درآمدي، خدماتي و بهداشتي آنها مباشرت ميشد.
جدول شماره ٣: توزيع جغرافيايي تجارت ايران در سال هاي اوليه و پاياني جنگ (رجوع شود به تصویر صفحه) منبع : (نوشيرواني، ١٣٨٩: ١٠٥) قبل از جنگ شرکاي اقتصادي بازرگانان همدان به ترتيب تجار و شرکت هاي تجاري انگليس ، شوروي و آلمان بودند و بيشترين حجم محصولات کشاورزي و دامي به اين کشورها ارسال ميشد و در مقابل تجار همداني هم بيشترين حجم کالاهاي تجاري مورد نياز خود را از اين کشورها وارد ميکردند.