چکیده:
تأمین امنیت غذایی پایدار آحاد جامعه ساکن در ایران یکی از اهداف اساسی در برنامههای توسعه قبل و بعد از انقلاب محسوب میشود. در همین راستا در تحقیق حاضر به شناخت وضعیت امنیت غذایی و در ادامه عوامل اقتصادی- اجتماعی موثر بر امنیت غذایی خانوارهای عشایر پرداختهشده است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر ابزار مبتنی بر پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق حاضر خانوارهای عشایر واقع در شهرستان زنجان میباشد. شهرستان زنجان در سال 1395، دارای 3741 نفر جمعیت عشایرنشین و 829 خانوار سکنه می باشد. با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه 314 بدست امد.. روش گردآوری اطلاعات بهصورت کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه)، جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی و برای محاسبه میزان امنیت غذایی از روش مقیاس ناامنی غذایی استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد، 24 درصد خانوارها دارای امنیت غذایی، 24.08 درصد دارای ناامنی غذایی بدون گرسنگی، 24.31 درصد دارای ناامنی غذایی با گرسنگی متوسط و 27.61 درصد دارای ناامنی غذایی با گرسنگی شدید می باشند. همچنین نتایج مدل هکمن نشان می دهد با احتمال 99 درصد 11 عامل اقتصادی و اجتماعی در امنیت غذایی خانوارهای عشایر موثر می باشد، در بین عوامل موثر عامل سن سرپرست خانوار و تعداد دام بیشترین تاثیر را بر امنیت غذایی خانوارهای عشایر داشته اند.
Ensuring sustainable food security for the people living in Iran is one of the basic goals in the development programs before and after the revolution. In this regard, in the present research, the knowledge of the food security situation and the socio-economic factors affecting the food security of the nomadic households have been discussed. The current research is applied in terms of purpose, descriptive-analytical in terms of nature, and based on a questionnaire in terms of tools. The statistical population of the present research is nomadic households located in Zanjan city. In 2015, Zanjan city has 3741 nomadic population and 829 households. Using Cochran's formula, the number of samples needed to complete the questionnaire was obtained. The food insecurity scale method has been used. Research findings show that 24% of njan city has 3741 nomadic population and 829 households. Using Cochran's formula, the number of samples needed to complete the questionnaire was obtained. The food insecurity scale method has been used. Research findings show that 24% households have food security, 24.08% have food insecurity without hunger, 24.31% have food insecurity with moderate hunger, and 27.61% have food insecurity with severe hunger. Also, the results of Heckman's model show that with a probability of 99%, 11 economic and social factors are effective in the food security of nomadic households.
خلاصه ماشینی:
با توجه به موارد مطرحشده و وضعیت ناامنی غذایی حاکم در نواحی -Food Security -Maslo Theory عشایرنشین شهرستان زنجان و ضرورت ارائه الگوی امنیت غذایی پایدار، سؤال اساسی تحقیق این است که مهمترین عوامل مؤثر در امنیت غذایی خانوارهای عشایر کدام است و کدام رویکرد میتواند امنیت غذایی پایدار خانوارهای عشایر را تحقق بخشد؟ این سؤال اصلی به سؤالات تخصصی زیر تقسیم میشود: امنیت غذایی خانوارهای عشایر محدوده موردمطالعه در چه سطحی قرار دارد؟ چه عواملی اقتصادی- اجتماعی در امنیت غذایی خانوارهای عشایر محدوده موردمطالعه مؤثر است؟ تاریخچه بحث در ارتباط با امنیت غذایی به بیش از 65 سال قبل و در اعلامیه حقوق بشر سازمان ملل در سال 1948 برمی کردد، در ماده 25 این اعلامیه اعلام شده است که: "هر انسانی سزاوار یک زندگی با استانداردهای قابل قبول برای تأمین سلامتی و رفاه خود و خانواده اش از جمله تأمین خوراک، پوشاک، مسکن، مراقبت های پزشکی و خدمات اجتماعی ضروری است و همچنین حق دارد که در زمان های بیکاری، بیماری، نقص عضو، بیوگی، سالمندی و فقدان منابع تأمین معاش، تحت هر شرایطی که از حدود اختیار وی خارج است، از تأمین اجتماعی بهره مند گردد.