چکیده:
سرنوشت تشیع در غرب اسلامی با اثار مکتوب اهل بیت گره خورده است زیرا دانشمندانی که این اثار را خلق کردند کسانی بودند که قصد داشتند دولت حفصیان وارث دولت شیعه موحدان که امپراطوری وسیع مغرب و اندلس و افریقیه بود، در ساز وکار شیعی تاسیس شود اما قتل و حذف زنجیره ای این افراد با کودتا و حمایت دولت ممالیک مصر بویژه تلاش بیبرس پادشاه مصر مانع از استمرار تشیع دولتی در تونس شد و تشیع تاکنون در تونس از صحنه قدرت کنار رفته است و در عصر ممالیک و حفصیان قدرت در دست علمای مذهب مالکی بود و در دوره عثمانی مذهب حنفی را تجربه کرد. اثار این دانشمندان دوره موحدین در اندلس که به تونس و مصر مهاجرت کردند ماندگار شد. پژوهش حاضر حاکی است با وجود حذف تشیع از اندلس و مغرب اما یاد اهل بیت در حافظه تاریخی ادبیات عرب با این اثار زنده است. و اندیشه این دانشمندان بخشی کالبدی از ادبیات و معارف کلاسیک اسلامی است.
خلاصه ماشینی:
اهل بيت در آثار مكتوب دوره حفصيان، سرنوشت تشیع در افریقیه به دنبال قتل زنجیره ای علمای شیعه اندلس دکتر محمد رضا شهیدی پاک1 1 استادیار دانشگاه ازاد اسلامی تهران مرکز چکیده سرنوشت تشیع در غرب اسلامی با اثار مکتوب اهل بیت گره خورده است زیرا دانشمندانی که این اثار را خلق کردند کسانی بودند که قصد داشتند دولت حفصیان وارث دولت شیعه موحدان که امپراطوری وسیع مغرب و اندلس و افریقیه بود، در ساز وکار شیعی تاسیس شود اما قتل و حذف زنجیره ای این افراد با کودتا و حمایت دولت ممالیک مصر بویژه تلاش بیبرس پادشاه مصر مانع از استمرار تشیع دولتی در تونس شد و تشیع تاکنون در تونس از صحنه قدرت کنار رفته است و در عصر ممالیک و حفصیان قدرت در دست علمای مذهب مالکی بود و در دوره عثمانی مذهب حنفی را تجربه کرد.
ناب ترين مفاهيم سياسى شيعه امامى در اين مجموع احاديث كتاب ابن ابار در معرفى مقام و شخصيت و امامت حضرت على و جايگاه او نسبت به پيامبر و توصيه هاى اساسى پيامبر در خصوص اهل بيت و امامت آمده است، آنچه جالب توجه است وجود رواة مشهور و صحابه معتبر پيامبر مانند ابى ذر در طريق اين روايات است؛ كه متعصب بر تشيع و ولايت حضرت على و از مخالفان سرسخت امويان بوده اند، استخراج حديث غدير خم، حديث ثقلين، حديث ذوالفقار و حديث رأس الحسين و حديث اعتبار ايمان به ولايت و ذكر حديثى از طريق امام رضا ؛ كتاب المعجم را در صدر آثار ماندگار شيعه در غرب اسلامى قرار داده است.