چکیده:
در مناسبات بینالمللی کشورها همانند بسیاری از حوزههای انسانی تحولات پیشآمده نیازمند مطالعات دقیق تاریخی است تا بتوان با کمک آن و نیز سایر عوامل مؤثر دورنمای مشخصی از آینده را به دست آورد. منطقه ژئوپلیتیکی جنوب غرب آسیا نیز، از این قاعده مستثنا نیست. پژوهش حاضر ضمن انجام بررسیهای دقیق در اسناد تاریخی و با بهرهگیری از تکنیک تحلیل اثرات متقاطع که یکی از روشهای متداول و مورد پذیرش آیندهپژوهی است به بررسی نقش ژئوپلیتیکی آمریکا بر امنیت جنوب غرب آسیا پرداخته و تلاش کرده است تا بر اساس الگوهای مختلف روابط ژئوپلیتیکی، سناریوهای احتمالی منطقه را در آینده ترسیم کند. به این منظور جدا از بررسیهای کتابخانهای و اسنادی متون تاریخی، مؤلفههای ژئوپلیتیکی مؤثر کنونی شناسایی و با استفاده از نرمافزار نرمافزار میک مک و مدل دلفی کارشناسان نسبت به تحلیل آنها اقدام شد. بر اساس نتایج بهدستآمده، نقشآفرینی منفعتطلبانه و خودمحورانه ایالاتمتحده آمریکا در طول دهههای اخیر در کنار تقابل غیر قابل انکاری که این قدرت جهانی در چهار دهه اخیر با جمهوری اسلامی ایران دارد، امنیت را در جنوب غرب آسیا و در ابعاد مختلف دچار بحران کرده است. در چنین شرایطی بیش از هر بُعد دیگری از امنیت، امنیت اقتصادی و نظامی دچار مشکل شده است و این نقشآفرینی در آینده نیز خسارتهای بیشتری را به منطقه وارد خواهد کرد؛ دورنمای ناخوشایندی که افزایش همکاریهای منطقهای در جنوب غرب آسیا و اشاعه فهم مشترک از منافع در میان قدرتهای منطقه، میتواند اثرات آن را کاهش دهد.
خلاصه ماشینی:
پژوهش حاضر ضمن انجام بررسي هاي دقيـق در اسناد تاريخي و با بهره گيري از تکنيک تحليل اثرات متقاطع که يکـي از روش هـاي متـداول و مـورد پـذيرش آينده پژوهي است به بررسي نقش ژئوپليتيکي آمريکا بر امنيت جنوب غرب آسيا پرداخته و تلاش کرده است تا بر اساس الگوهاي مختلف روابط ژئوپليتيکي، سناريوهاي احتمالي منطقه را در آينده ترسيم کند.
همان طور که آمد يکي از عوامل مهم و تنش زا در منطقه که مناسـبات ميـان کشـورهاي جنوب غرب آسيا را پيچيده و متغير کرده است ، نقش آفريني بازيگران فرامنطقه اي و بـه ويژه ايالات متحده آمريکاست ؛ کشوري که با تغييرات اخير در حاکميت آن و به روي کـار آمـدن رئيس جمهور جديد؛ يعني «دونالد ترامپ » فشارهاي جديدي را بـر روي ايـران و مناسـبات ايران با کشورهاي منطقه در دستور کار قـرار داده و از ايـن طريـق امنيـت را در منطقـه بـه چالش کشيده است .
پژوهش حاضر ضمن انجام بررسيهاي دقيق در اسناد تاريخي و با بهره گيري از تکنيک تحليل اثرات متقاطع که يکي از روش هاي متداول و مورد پـذيرش آينـده پژوهي اسـت بـه بررسي نقش ژئوپليتيکي آمريکا بر امنيت جنوب غرب آسيا پرداخته و تلاش کرده اسـت تـا بر اساس الگوهاي مختلف روابط ژئوپليتيکي، سناريوهاي احتمالي منطقه را در آينده ترسيم کند.
خروجي نرم افزار نشان داد که عواملي، مثل افزايش قدرت نظامي ايران در منطقه جنوب غرب آسيا و نفوذ ژئوپليتيکي اين کشور، يکي از نگراني هـاي اصـلي آمريکـا اسـت و ايـن کشور براي مقابله با شرايط پيش آمده با توجه به اختلاف هاي اساسي که در منافع مشترک با ايران دارد، بايد در منطقه حضور داشته باشد.