چکیده:
امروزه، با افزایش تعداد سالمندانء طولانی شدن عمر و سپری شدن بخش قابل توجهی از زندگی افراد در دوران سوم زندگی، موضوع دوران سالمندی خوب به یکی از موضوعات مهم تحقیقاتی در دنیای آکادمیک و عرصه سیاستگذاری تبدیل شده است. در سیاستگذاری تاکید بیشتر بر بهزیستن و مخاطرات موجود در دوران سالمندی؛ به ویژه برای گروههای حاشیهای و جهتدهی مناسب در برنامههای رفاهی و مداخلهای تاثیرگذار است (فیلیپ. ۰۲ ۲) تدوین و داشته باشند.ء بلکه این عمر طولانی با سلامتی و کیفیت زندگی بهتر برای آنان بههمراه باشد(زنجری، ۱۳۹۳). توجه به همه ابعاد زندگی افرادء به ویژه سالمندان به عنوان یک قشر آسیبپذیر به منظور بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی آنان،ضروری است (سازمان به داشت جهانی، 2017) «در ایران نیز بررسی سهم جمعیت سالمند 65 ساله و بیشتر در کل جمعیت طی سا لهای سرشماری نشان می دهد، این سهم در طی دوره ۱۳۳۵تا ۱۳۶۵ با روند کاهشی از ۴درصد به ۲/۱درصد رسیده است و پس از آن با یک روند افزایشی در سال ۱۳۹۵ به ۶/۱ درصد رسیده است» (مرکز آمار ایران؛ ۱۳۹۵). در هر حال تعداد مطلق جمعیت سالمند ۶۵ساله و بیشتر از ۷۶۲۰۰۷نفر در سال ۱۳۳۵به ۴۸۷۱۵۱۸ نفر در سال ۱۳۹۵افزایش یافته است. به عبارت دیگر تعداد جمعیت سالمند طی نیم قرن اخیر ۶/۱ برابر شده استء در حالی که جمعیت کل کشور در همین دوره حدود ۴برابر شده است. همچنین افزایش امید زندگی از ۴۷ سال در سال ۱۳۴۵ به ۷۴ سال در سال ۱۳۹۵ نقش موثری در افزایش سهم و تعداد جمعیت سالمند داشته است. . از سویی دیگرء کاهش نرخ باروری از ۶/۴ فرزند در سال ۱۳۶۵به ۲/۱ فرزند در سال ۱۳۹۵ عامل موثر دیگری در افزایش سهم جمعیت سالمند به شمار میرود. براساس پیشبینی انجام شده توسط مرکز آمار ایران» سهم جمعیت ۶۵ساله و بیشتر در سال ۱۴۱۰به ۹/۳ درصد با ۸,۵۸۶,۰۰۰ نفر و در سال ۴۱۵ابه ۱ درصد با ۱۰,۴۶۵,۰۰۰ نفر خواهد رسید (سرشماری عمومی نفوس و مسکن و برآوردهای جمعیتی مر کز آمار ایران: ۱۳۹۵). استانهای گیلان با ۱۳,۲۵ درصد. مازندران ۱۱,۴۱ درصد.ء مرکزی ۱۰,۸۹ درصد و همدان ۱۰,۸۰ درصد دارای بیشترین نسبت سالمندی در کشور میباشند. به عبارت دیگر این چهار استان جزو پیرترین استانهای کشور محسوب میشوند. همچنین علاوه بر استانهای فوق دسبت سالمندی در استانهای آذربایجان شرقی» اسفبهان» تههران» کرمانشاده سمنان» زنجان» خراسان جنویی» فارس» اردبیل و کوهستان از میانگین نسیت سالمندی در کل کشور بیشتر است. لذا با توجه به افزایش چشمگیر جمعیت سالمندان در کشور و اهمیت برنامهریزی برای این مهم» این گزارش به رصد سیاستهای حمایت از سالمندان در دولت یازدهم و دوازدهم میپردازد تا بدین وسیله نقاط ضعف و قوت آشکار شده و چراغ راهی برای سیاستگذاری در خصوص سالمندان در آینده باشد.