چکیده:
نخستین مقاتل مدون و مکتوب درباره امام حسین(ع)، خاستگاه شرقی دارد. مقتلنویسی و مرثیهگویی سیدالشهداء(ع) منحصر به مشرق زمین نیست و در مغرب و اندلس نیز چنین آثاری برای امام حسین(ع) تدوین شدهاست. یکی از آثار اندلسی درباره سیدالشهداء(ع) رساله درر السمط فی خبر السبط اثر نویسنده اهل سنت، ابن ابار بلنسی قضاعی (595-658ق) است. این مقاله به شیوه توصیفی-تحلیلی به نقد و بررسی این رساله پرداخته است. ابن ابار در سرتاسر رساله محبت و ارادت قلبی خود را به اهلبیت: و خاصه سیدالشهداء(ع) ابراز داشته، تقابل میان مکتب حسینی و جریان اموی را تقابل میان حق و باطل معرفی کرده است. با این همه در برخی از موارد مانند تردید در ایمان ابوطالب نقدهایی بر این رساله وارد است.
Although develooing maqtals regarding the martyrdom of Imam al-Husayn has a Middle-Eastern origin, it has received due attention in the western hemisphere, ie, in the present-day Spain. The treatise under review was written by Ibn Abar al-Balansi al-Quza`i (7/ 14 cent.) of Analusia, Spain, in rhythmic Arabic prose. The present paper deals with this work wherein the author expressed his profound devotion to Imam al-Husayn. Moreover, he regards the Karbala scene of the Husayni camp vs. the Umayyad camp as a confrontation between the right and the wrong. Apart from the author's mentiining the merits of the Ahl al-Bayt, there are some minor objections raised about the work under review.
خلاصه ماشینی:
یکی از آثار اندلسی درباره سیدالشهداء( رساله درر السمط فی خبر السبط اثر نویسنده اهل سنت، ابن ابار بلنسی قضاعی (595-658ق) است.
ابن ابار در کتاب درر السمط درباره واقعه کربلا و شهادت امام حسین( و اهلبیت( و اصحابش سخن گفته است.
ابن هانی در اولین قصیدهای که در آن معزالدین الله فاطمی را مدح کرد، برای امام حسین( مرثیه سرود (الخفاجی، 1433: 210) وی در این قصیده میگوید: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (ابن هانی، 1400: 73) از دیگر شاعران مرثیهگو ابن دراج قسطلی است که در هاشمیه خود چنین از امام حسین( یاد میکند: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (ابن بسام،1421: 1/ 79) و نیز از ابن ابی خصال شقوری (متوفای 540ق) میتوان نام برد که در یکی از چکامههای خود با سوز دل از مخاطب میخواهد بر امام حسین( بگرید: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (الخفاجی، 1433: 214) صفوان بن ادریس از دیگر شاعران اندلسی است که مراثی خود درباره امام( را نشان از اندوهی خالص و ژرف میداند: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (همان، 218) ناهض بن محمد وادی (متوفای 615ق) در یکی از مراثی حسینی خود بر قومی که امام حسین( را با پیکر خونین و چاکچاک رها کردند نفرین میفرستد: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (مقری، 1997: 5/70) سخن از شخصیت و جایگاه امام حسین( در ادبیات و شعر اندلسی مجال گستردهای میطلبد و آثار ارزندهای هم در این زمینه نگاشته شدهاست (نک.