چکیده:
مطالعاتپلانکتونی درطرح جامع هیدرولوژی و هیدروبیولوژی رودخانه شفارود که در غرب گیلان قرارگرفته درسال 1390 نشان داد، که پلانکتون در این رودخانه درمجموع از فراوانی و تنوع کمی برخوردار است. برای نمونهبرداری فیتوپلانکتون از هر ایستگاه یک لیتر آب بدون عبور از تورپلانکتون و جهت نمونهبرداری زئوپلانکتون نیز 30 لیتر آب را توسط تور زئوپلانکتونگیردستی (آپشتین نت) با مش 55 میکرون فیلترکرده، درنهایت نمونهها با فرمالین به نسبت 4 درصد تثبیت وجهت مطالعه به آزمایشگاه منتقل شدند. در بررسیهای فیتوپلانکتونی رودخانه شفارود در مجموع 5 شاخه و 25 جنس فیتوپلانکتونی شناسایی شده که بیشترین جنسهای مشاهده شده مربوط به شاخه Ochrophyta میباشد، مهمترین جنسهای این شاخه عبارت از Navicula, Diatoma و Nitzschia بودند. این شاخه3 /91 درصد فراوانی سالانه فیتوپلانکتونی این رودخانه را دارد. مطالعات نشان داد که این رودخانه از نظر زئوپلانکتونی نیز بسیار فقیر و اکثرا محدود به گروههای ثابت و چسبنده ازپروتوزوآ و روتیفرا میباشد. در مطالعات زئوپلانکتونی 5 شاخه و 17 جنس شناسایی گردید، که بیشترین تنوع و فراوانی مربوط به شاخه روتیفرا با جنسهای غالب Brachionus keratella, و Cephalodella با 32 درصد فراوانی سالانه و پروتوزوآ با شاخه Rhizopoda و جنسهای Difflugia و Arcella و شاخه Ciliophora با جنس Coleps و 31 درصد فراوانی سالانه، جمعیتی نزدیک به هم دارند. برداشت آب بدون مدیریت صحیح، ایجاد سدهای خاکی متعدد در مسیر رودخانه و تغییر دادن وضعیت بستر رودخانه که موجب نابودی زیستگاههای طبیعی میگردد، ازجمله عوامل موثر در نابودی ذخایر آبزیان این رودخانه هستند.
Planktonic studies in the comprehensive plan of hydrology and hydrobiology of Shafarood river, which is
located in the west of Gilan in 1390, showed that the plankton of this river in general has "abundance" and
"little" diversity. For phytoplankton sampling from each station, one liter of water, without passing through the
plankton net, for the sampling of the zooplankton, also filtered 30 liters of water by means of a 55 microns
zooplankton net (Apstein). They were transferred to the laboratory. In the Phytoplankton studies of the Shafarud
River, a total of 5 Phyla and 25 genera of phytoplankton were identified, most of which were related to the
phylum Ochrophyta. This Phylum has 91.3% of the annual phytoplankton abundance in this river. Studies have
shown that this river is also very poor in terms of zooplankton and is mostly limited to fixed and sticky species
from the Protozoa and Rotifera. In the study, 5 Phyla and 17 genera of zooplankton were identified, with the
highest variety and abundance belonging to the Phylum Rotifera with dominant genera Brachionus, Keratella,
and Cephalodella with 32%, annual abundance, Protozoa with Phylum Rhizopoda with Difflugia and Arcella
genera and Phylum Ciliophora with Coleps genus with 31% annual abundance have close populations. Irrigation
without proper management, the creation of numerous earthen dams along the river, and the change in the
condition of the riverbed, which leads to the destruction of natural habitats, are among the factors influencing the
destruction of the river's water resources.
خلاصه ماشینی:
بررسي پراكنش و فراواني پلانكتوني بمنظور امکانسنجی آبزیپروری و تأثیر عوامل زیستمحیطی بر زندگيآبزيان در رودخانه شفارود جليل سبكآرا مسئول فنی آزمایشگاه پلانکتون، پژوهشکده آبزیپروری آبهای داخلی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، بندرانزلي، ایران __________________________________________________________________________________________ چکیده: مطالعاتپلانكتوني درطرح جامع هيدرولوژي و هيدروبيولوژي رودخانه شفارود كه در غرب گيلان قرارگرفته درسال 1390 نشان داد، كه پلانكتون در اين رودخانه درمجموع از فراواني و تنوع كمي برخوردار است.
,2003 3 Naz and Turckmen, 2005 4 Raghukumar and Anil, 2003 5 Ortega-Mayagoitia et al.
بررسي رودخانه ها در ساير كشورها سابقه طولاني داشته و تقريباً از دو دهه قبل درمراكز تحقيقاتي كشور انجام شده است، بررسيهاي زيستي و غير زيستي رودخانههاي شفارود (ملكي شمالي و عبدالملکی، 1374)، كرگانرود (افراز و جمالزاد، 1374)، حويق(افراز و قانع، 1374) و طرح پايش این رودخانهها (قانع و همكاران، 1385)، نمونهاي از مطالعات رودخانهاي در نواحي شمال كشور بوده كه هدف از انجام آنها تعيين شناسنامه زيست محيطي، تنظيم كميت و كيفيت آب رودخانه با مديريت صحيح، شناسايي منابع آلاينده، بررسي آبزيان و شناسايي و حفظ زنجيره غذايي اكوسيستمهاي رودخانهاي می باشد.
____________________________________________ 1 Apistain net 2 Formaldehyde solution 3 Michael, 1990 4 Boney, 1989 5 Sorina 1978 6 Harris, 2000 7 Standard method (American Pulic Health Association),2005 8 Prescott, 1976 9 Kotykova,1970 10 Tiffany,1971 11 Ruttner-Kolisko,1974 12 Pontin,1978 13 Maosen,1983 14 Krovichinsky&Smirnov,1994 15 Thorp & Covich.
______________________________________ 1 Winfield and Nelson,1991 2 Goldman and Horne,1983 3 jafari and Gunale,2005 4 Case et al.