چکیده:
رنگ پدیدهای است که با آفرینش انسانها آغاز شده است. تصّور دنیای بدون رنگ برای بشر عجیب بهنظر میرسد. روان شناسان بر این باورند که از روی انتخاب و بسامد رنگ میتوان گرایشهای فکری، عاطفی، اجتماعی، سیاسی... صاحباثر را دریافت کرد. از طریق بسامد رنگ ها در آثار ادبی می توان تا حدودی به شخصیت درونی، احساسات، روحیّات، و به نوعی جهانبینی شاعران یا نویسندگان پیبرد. 'فرشته ساری' از جمله کسانی است که بهوفور، از عنصر رنگ در آثار داستانی خود بهره برده تا جایی که رمان هایش جشنواره ای از رنگ های مختلف است. این پژوهش بسامد رنگها را در شش رمان این نویسنده معاصر که تاکنون انجام نشده است را با روش کتابخانهای توصیف و تحلیل کرده است. ابتدا فراوانی رنگها با ماجراها، عملکرد روانی شخصیّتها و محتوای هر رمان مقابله شده و پس از آن بالاترین بسامد رنگ در کل رمانها استخراج و با گرایشها، اندیشهها و جهانبینی حاکم بر داستانها مقایسه و تبیین شده است. نتایج نشان داد که استفاده از رنگ های خاصّ، با محتوای هر رمان هماهنگی روانی نزدیک دارد. در کل داستان ها نیز بالاترین بسامد رنگ سیاه است که با سرنوشت زنان در جوامع مردسالار و نمایش مشکلات، افسردگی، غم و اندوه آنان در این دورانها هم خوانی کموبیش روانشناسانه دارد.
Color is a phenomenon that began with the creation of humans. Imagining a colorless world seems strange to humans. Psychologists believe that by choosing and frequency of color, one can receive intellectual, emotional, social, political tendencies. Through the frequency of colors in literary works, one can understand to some extent the inner personality, emotions, moods, and a kind of worldview of poets or writers. Sari is one of those who have used the element of color in his fiction so much that his novels are festivals of different colors. This study describes and analyzes the frequency of colors in the six novels of this contemporary author, which have not been done before, using the library method. First, the abundance of colors is confronted with the adventures, psychological performance of the characters, and the content of each novel, and then the highest color frequency is extracted throughout the novels and compared with the prevailing tendencies, thoughts, and worldviews of the stories. The results showed that the use of specific colors is closely related to the content of each novel. In general, the stories are the highest frequency of black color, which with the fate of women in patriarchal societies and the display of their problems, depression, sadness and grief in these periods has a more or less psychological reading.
خلاصه ماشینی:
شفيعي کدکني در کتاب صورخيال در شعر فارسي با انتقاد از کاربرد بي هدف و کورکورانه رنگ ها مي نويسد: «بعضي شاعران به مسأله رنگ حساسيت بيشتري داشته اند اما بعضي ديگر نوعي کوررنگي دارند، يعني جز چند رنگ سياه و سفيد و سبز را نمي بينند و از همين چند رنگ هم که احساس مي کنند، به هنگام ارائه تصوير و در صورخيال استفاده لازم را نمي برند و يا اگر نام رنگ ها را هم مي برند، مثل اين است که رنگ ها در زبان ايشان معني اصلي و روشني ندارد و کلمات مربوط به رنگ در شعر ايشان ، کلماتي ناتوان و ضعيف است که فقط براي پر کردن وزن مي آيد» ( ١٧، ص ٢٧٦).
کارکرد رنگ سياه در رمان ها نام رمان آرامگاه عاشقان عطر رازيانه پريسا ميترا مرواريد خاتون جزيره نيلي جمع کاربرد رنگ فراواني ٦٣ ٣٧ ١٣ ١١ ٧ ٤ ١٣٥ درصد ٤٦/٧ ٢٧/٤ ٩/٦ ٨/١ ٥/٢ ٢ ١٠٠ / رنگ سفيد سفيد از نوع رنگ هاي آرام بخش مي باشد و بيانگر پاکي و معنويت است .
در قرآن کريم يازده بار از رنگ سپيد نام برده شده است (٢، ص ٢١)که از جمله سپيدي کارکرد رنگ سياه در رمان ها چشم حوريان بهشتي در برابر سياهي آن براي توصيف زيبايي حوريان آورده شده است نام رمان آرامگاه عاشقان عطر رازيانه پريسا ميترا مرواريد خاتون جزيره نيلي جمع (صافات / ٤٨ و ٤٩، واقعه / ٢٣) و همچنين سپيدي چشم يعقوب نبي در فراق دوري يوسف کاربرد رنگ (يوسف /٨٤) و يد بيضا حضرت موسي (شعرا/ ٢٢، نمل / ١٢ و قصص / ٢٢) نيز موارد استفاده فراواني ٦٣ ٣٧ ١٣ ١١ ٧ ٤ ١٣٥ از رنگ سفيد در قرآن است .