چکیده:
تناسب زبان و نگاه در شعر شاعران از رهگذر تصاویر منتزع از اشعار آنها قابل ارزیابی است. هر نگاه ویژهای در بیان خاصی نمود پیدا میکند و با بررسی جریانهای مختلف ادب فارسی، میتوان تناسب بیان و نگاه را دریافت. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی سعی شده است تناسب تشبیه با بافت کلام در دو جریان شعری معاصر با تکیه بر سردمداران آن جریانها بررسی و تحلیل شود. بهبهانی و بهار به عنوان شاعران تجدّدگرای معاصر و مصدّق و مشیری به عنوان شاعران رمانتیسم معاصر1، سهم ویژهای در ادب معاصر دارند. نتایج حاکی از آن است که شاعران تجدّدگرا در کنار تصاویر برخاسته از تشبیه، سعی بیشتری در تناسب سطح کلام با واژگان کهن ادب فارسی داشتهاند و بهار به نسبت، بیشتر از بهبهانی این تناسب را در ارتباط با مشبّهها و مشبّهبههای اشعار خود برقرار کرده و تخییل در اشعار او با زبان گذشته، بیشتر پیوند یافته است. بیشترین وجه گذشتهگرایی اشعار مصدّق در تشبیهات او، مقیّد بودن مشبّهبههای آن است که هم تتابع صفات و هم اضافههای مقلوب را شامل میشود اما در نهایت به دلیل قرینههای زیاد سطح بیت، مخاطب، تصاویر برخاسته از اشعار او را بیشتر به عنوان یک تصویر امروزی قبول میکند و تناسب واژگان در سطح ابیات، بیشتر امروزی است نه مربوط به گذشتۀ ادب فارسی. مشیری به دلیل زبان ساده و توجّه ویژهای که در انتقال عاطفه و احساس داشته است در تشبیهات خود توجّهی به گذشتۀ ادب فارسی نکرده است و اگر گذشتهگرایی هم در شعر او دیده شود، هنجارگریزیهایی ساده هستند که تنها در سطح بیت، آن هم بدون گرهخوردگی معناداری با تصاویر بکار رفتهاند.
خلاصه ماشینی:
تحلیل تناسب تشبیه با بافت کلام در دو جریان شعری معاصر: تجدّدگرایان محافظه کار، رمانتیسم (مطالعۀ موردی: اشعار سیمین بهبهانی، بهار، حمید مصدّق و فریدون مشیری) مهرناز اسماعیلی بروجنی * امیدوار مالملی **، سید علی سهراب نژاد *** چکیده تناسب زبان و نگاه در شعر شاعران از رهگذر تصاویر منتزع از اشـعار آن هـا قابـل ارزیـابی است .
0 International, which permits others to download this work, share it with others and Adapt the material for any purpose تشبیه ، سعی بیشتری در تناسب سطح کلام با واژگان کهن ادب فارسی داشته اند و بهـار بـه نسبت ، بیشتر از بهبهانی این تناسب را در ارتباط با مشبّه ها و مشبّه به های اشعار خود برقـرار کرده و تخییل در اشعار او با زبان گذشته ، بیشتر پیوند یافته است .
به عبارت دیگر، بیشتر تشـبیه هـا در اشـعار بهبهانی و بهار از نوع مفصل هستند شاید دلیل این امر، نو بودن تشبیه ها باشد که هرچنـد در قالب زبانی آرکائیک بیان شده اند اما برای آنکه مخاطب بتواند ارتباط بین مشبّه و مشـبّه بـه را بهتر کشف کند، مجبور به ذکر وجه شبه نیز شده اند.
در شعر مصدّق نیز گذشته گرایی دیده میشود اما تفاوت اصلی زبان شعری او با شاعران تجـدّ - گرا در آن است که قاعدة ترکیب در اشعار او به دلیل انتخاب مشبّه به هـای مربـوط بـه عصـر خود، بیشتر رنگ امروزی دارد و تناسب واژگان در سطح بیـت نیـز بـا واژگـان امـروز ادب فارسی است .