چکیده:
بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت در حدود یک ماه قبل بیماری کرونا به سطح عالمگیر رسید. در ایران بر اساس گزارشهای رسمی
اعلام شده تا ۱۶ فروردین ابتلای ۵۵,۷۴۳ نفر و مرگ ۳,۴۵۲ نفر تایید شده است و هنوز با کنترل موج اپیدمی فاصله داریم. سازمان جهانی
بهداشت که یک سازمان بینالمللی فعال در حوزه سلامت است. بیماری ناشی از کووید - ۱۹ را یک اورژانس سلامت عمومی معرفی کرده
به دولتها توصیه میکند زمان را برای اقدامات و مداخلات مور در راستای حمله به ویروس و سرکوب آن از دست ندهندو موفقیت در این
مسیر را مستلزم مشارکت همه بخشهای حاکمیت و مردم میداند. همچنین تامین منابع مالی لازم برای افزایش توان و ظرفیت نظامهای
سلامت را الزامی میشمارد. در میان تجربههای جهانی, دولت چین سر کوب بیماری با قرنطینه کامل را به عنوان رویکرد اصلی انتخاب کرد وبا
این راهبرد توانست چرخه انتقال ویروس را طی حدود ٩ -۸ هفته متوقف نماید. راهبرد کره جنوبی؛ مهار بیماری با انجام تست غربالگری در
حد گسترده و شناسایی افراد آلوده و ناقل سالم» رهگیری و ردیابی تماسهای فرد آلوده طی دو هفته گذشته پیگیری و درمان بود و تاکنون
توانسته است منحنی همهگیری را در سطح پایین خود به صورت مسطح نگه دارد. در ایران هیچ کدام از این دو سیاست به درستی و کامل
اجرا نشده است؛ نه قرنطینه شهری (بهطور کلی یا در مراکز شیوع) به صورت جدی دنبال شده است و نه سیاست انجام تست حداکثری و
ایزولاسیون. در مجموع میتوان گفت مدیریت بحران حاصل از اپیدمی کرونا علیرغم شروعی ضعیف. درحال حاضر شکل قابل قبولی در حوزه
ارائه خدمات سلامت بهخود گرفته است و توانسته پاسخ به نیاز بیماران بستری را تحت مدیریت درآورد. مدیریت قبل از بحران شامل پیشگیری
سختافزاری و آمادگی نرمافزاری آمادگی بخشهای بهداشتی» درمانی در سطح بالاء تهیه و ابلاغ دستورالعملهاء اطلاعرسانی «اعم از عمومی
و ارائه آموزشهای موّثر به جامعه» مراقبت از ورود ویروس به کشور یا شناسایی در مراحل ابتدایی؛ نقاط ضعف عمده داشت که بخشی از آن
را میتوان ناشی از نو پدید».. تامین ذخایر استراتژیک مورد نیاز بودن عامل بیماری دانست و بخشی مربوط به عدم تقویت کافی سیستم
بهداشتی کشور در مقابل سیستم درمانی در طی سالهای متمادی است. در مرحله پاسخ به بحران به مرور اقدامات تا حد زیادی ساماندهی
شدند. ازجمله اقدامات ارزشمند تلاشهای جهادگرانه کادر بهداشتی-درمانی» بسیج همه منابعء نهادها
که درتهایت منجر به ساماندهی حجم بالای بار مراجعات به بیمارستانها و تامین منابع و تجهیزات لازم
بهویژه در بخش بستری شد.درحال حاضر یکی از مهمترین مسائل؛ شناسایی و مدیریت کارآمد بیماران
سرپایی و همچنین رفع کمبودهای درمانی در مناطق محروم در راستای برقراری عدالت در بهرهمندی
از خدمات سلامت است.
یکی از اصول پذیرفته شده برای کنترل اپیدمی بیماریهای مسری «تشخیص سریع» واکنش سریع»
وقطع زنجیره انتقال عامل بیماری است. آنچه مسلم است؛ این بحران درنهایت در کشور ما و دنیا از بین
خواهد رفت. ولی مهم خروج از بحران با کمترین هزینه ممکن است. با توجه به نوپدید بودن بیماری
و ناشناختههای زیاد از ابعاد بیماری و ماهیت ویروس بهنظر میرسد در اتخاذ تصمیمها رصد سیر وقایع
و تحلیل مرتب داده ها توسط متخصصین میتواند به اتخاة سیاستهای آگاه از شواهد کمک تماید.
برخی ازکارشناسان و اپیدمیولوژیستها معتقد هستند موج دوم شیوع بیماری رخ خواهد داد ولی
زمان و بزرگی آن بهدرستی قابل تعیین نیست. زیرا موضوع داینامیک و تحت تاثیر عوامل مختلف است.
بهنظر میرسد بیماریهایی نظیر کوید رفتار فصلی داشته باشد. لذا انتظار میرود در فصل بعدی سرماء
این بیماری را مجدد تجربه کنیم و به احتمال قوی در ایران موج اول و دوم تحت شرایط موجود (سیر
طولانی کنترل اپیدمی اول) ازهم قابل تفکیک نخواهند بود.
تقویت سیستم بهداشتی کشور بهمنظور شناسایی» تشخیص, مراقبت و... پایش مناسب و مستمر
موارد بروز جدید تا زمان کشف و انجام واکسیناسیون و پیشرفت دانش بشر در مورد ناشناختههای
ویروس ضروری است. استقرار و تقویت نظام مراقبت بهمنظور ارزیابی و پیگیری روند بیماری از
ضرورتهای اصلی در پیشگیری از بروز موجهای بعدی » به تاخیر انداختن یا کنترل شدت آن است.
پیشنهاد میشود در ادامه مسیر راهکارهای زیردر دستورکار مسئولین قرار گیرد:
۱ تقویت و ادامه استراتژی کاهش آسیب
۲ توجه جدیتر به استراتژی کنترل فعال یا مهار
۳ تقویت نظام مراقبت بیماری بهمنظور پیشگیری از بروز موج دوم گسترده و به تاخیر انداختن
آن تا حد امکان
۴. تقویت جلب مشارکت جامعه در رعایت مسائل بهداشتی و همکاری در اجرای موثر سیاستهای
ستاد اعم از طرحهای ایزولاسیون و افزایش فاصلهگذاری فیزیکی
۵ تقویت و استمرار گفتمان و همکاری بین بخشی تا زمان سرکوب بیماری در دنیا
۶ تدوین و پیگیری سیاست تولید واکسن» رزرو واکسن از کشورهای تولیدکننده و اولویتبندی
برای دریافت واکسن
۷ تعهد برای تامین عادلانه و بهینه نیازهای درمانی و بهداشتی برای همه شهروندان
۸ تقویت نقش ساختارهای قانونی موجود در ادامه مبارزه با بیماری کرونا.
٩. تدوین بسته سیاستی برای شرایط بعد از کنترل موج اول اپیدمی.
۰ تقویت نقش ساختارهای قانونی موجود در ادامه مبارزه با بیماری کرونا.
۱تدوین و ابلاغ سطوح مختلف فاصلهگذاری فیزیکی ماشهای متشکل از معیارهای اقتصادی و
در پیوست شماره ۴ این گزارش چارچوب یک شیوهنامه که طی سه گام میتواند راهنمای کشور برای
تصمیمگیری باشد طراحی شده است که لازم است توسط وزارت بهداشت. درمان و آموزش پزشکی تکمیل شود.