چکیده:
در این مقاله تلاش شده است ظهور و گسترش پدیده تکفیر از منظر احساس تحقیر مورد بررسی قرار گیرد. موضوع تحقیر منجر به بروز هیجان جمعی و فردی است که در شرایط خاصی میتواند به کنش یا واکنش خشونتآمیز منتهی گردد. در جوامعی که تضادهای اجتماعی نابرابریهای ناموجه، فشارها و تحقیرهای داخلی و خارجی در کنار شرایط استبداد و انسداد وجود داشته باشند. حس ناکامی و ناامیدی رشد میکند و در پی آن در بستر فضای اجتماعی گروههای رشد میکنند که از وضع موجود ناراضی و درتلاش برای تغییر آن میافتند. این تغییرات با توجه به متن خود آغشته به نفرت و خشونت هستند. در چارچوب عراق ایده هویت دهنده اسلام تکفیری است، ایدهای که رنگ زمینه خود را دارد و در مقابل هویت ملی قرار گرفته است. برپایه چارچوب نظری روانشناسی اجتماعی درصدد پاسخ به این سئوال هستیم که چگونه احساس تحقیر باعث ظهور و گسترش گروههای تکفیری در خاورمیانه بطور کلی و علیالخصوص در عراق شده است؟ گروههای تکفیر چگونه هویت خود را در تضاد با هویت ملی و بر پایه اسلام تعریف کردهاند.
In this article, we have attempted to investigate the emergence and spread of the Takfir phenomenon based on humiliation. Humiliation result in individual and collective emotions that can lead to violent behavior or reaction under particular circumstances. In some societies where there are unjustified social inequality, internal and external pressures and humiliations alongside conditions of despotism and blockage, the sense of frustration grows. Subsequently, within such social space, groups grow that are dissatisfied in this situation and strive to change it. These changes, according to their text, are along with hatred and violence. Within the situation of Iraq, identified idea is Takfiri Islam, an idea that has its own background and is against national identity. Based on the theoretical framework of social psychology, we try to answer the question of how humiliation has led to the rise and spread of Takfiri groups in the Middle East in general and in Iraq in particular. How do takfiri groups define their identity in opposition to national identity based on Islam?
خلاصه ماشینی:
روان شناسی اجتماعی پیدایش گروه های تکفیری در عراق سید رسول حسینی * سید جواد میری **، سید مصطفی ابطحی ***، کمال پولادی **** چکیده در این مقاله تلاش شده است ظهور و گسترش پدیده تکفیـر در عـراق از منظـر احسـاس تحقیر مورد بررسی قرار گیرد.
باید اذعان کرد که خـوانش افـراط گونـه از اسلام که گروه های تکفیری از آن استفاده میکنند از درون همان اسـلام گرایـی یـا اسـلام سیاسی بیرون آمده که در طول دهه ها پیش در جهان عرب ظهور یافته اسـت و پاسـخی بـه شکست ایدئولوژیهای آزمون شده در جهان عرب است .
آن ها دریافتـه انـد کـه مظـالم آن هـا تنهـا ریشـه در محـیط بین الملل و یهودیان و مسیحیان ندارد، بلکه در عمق فکر و کنش رهبـران عـرب هـم ریشـه دارد و زمانیکه آن ها از هر راهی برای رسیدن به اهداف خود برای عزت اعراب باز میماننـد و در واقع در مسیر خود راه های بدون خشونت را نیابند آن گاه این حس ناامیـدی منجـر بـه گسترش حس تحقیر میشود و از دل آن خشونت بیرون میآید.
برخی از این ساختارها ریشه در تـاریخ اعـراب دارد کـه کلیـت جهان عربی را تحت تاثیر قرار میدهد و اتفاقا ادعای گروه تکفیـری داعـش هـم اگرچـه بـا تمرکز بر عراق اتفاق افتاد ولی به جامعه عربی و کلیـت قـوم عـرب و تـاریخ آن هـا متصـل است .
تمام این دوگانگیها منجر بـه تقویـت معنـایی در گروه های تکفیری شده است و سامان فکری را برای آن ها سـامان داده اسـت تـا خـود را از حاشیه به متن بکشانند.