چکیده:
خواجه نظام الملک وزیر سلطان ملک شاه سلجوقی در سال 173 توسط فدائیان
اسلامی به قتل رسید او در دوران وزارت خود دامنه متصرفات سلجوقی را به اوج
وسعت خود رسانید سرمنشا تحول بزرگی در فرهنگ و هنر ایران در این دوره زمانی از
تاریخ ایران گردید. پس از وی پسرانش نیز نقش مهمی در تحولات قدرت در بین
بازماندگان و شاهزادگان سلجوقی ایفا کردند. عزالملک حسین به وزارت برکیارق، موید
الملک به وزارت برکیاق و سلطان محمد، فخر الملک به وزارت تتش، برکیارق و سلطان
سنجر رسید. شمس الملک به وزارت سلطان محمود و نظام الملک به وزارت مستر شد
و بالله خلیفه عباسی نائل گردید و در تحولات منطقه ای و درگیری ها و کشمکش های
درونی خاندان سلجوقی سهم عمده ای را ایفا کردند.
خلاصه ماشینی:
کليد واژه ها: سلجوقيان ، وزارت ، خواجه نظام الملک ، عزالملک ، مؤيد الملک ، فخر الملک ، شمس الملک ، نظام الملک مقدمه : اين تحقيق بر آن است که نقش فرزندان خواجه نظام الملک را که در تحولات قدرت و درگيري هاي بين سلاطين سلجوقي بعد از ملک شاه نقشي اساسي ايفا کردند را بيان کند.
ابن فندق در کتاب خود اسامي فرزندان خواجه را چنين بيان مي کند: «عقب از نظام الملک پسران ، فخرالملک المظفر بود و جمال الملک امير جعفر محمد و قوام الدين که مقيم بود به بغداد و عثمان بن نظام الملک و الاميز بهاء الملک ابوالفتح عبدالرحيم و عزالملک الحسين ، مؤيد الملک ابوبکر عبيدالله و عماد الملک ابوالقاسم و امير منصور»١ و از پسران وي ٥ نفر به وزارت رسيدند و به گفته ابن فندق «جمله به صدور وزارت تمکين نقاذ امر و نهي يافتند و صعود فلک ايشان را تحفه اقبال و سعادت فرستادند، و چهره روزگار از گرد ظلم بشستند»٢ و در اين دوره زماني يعني بعد از مرگ ملکشاه که قلمرو سلجوقي آماج شورشهاي شاهزادگان سلجوقي براي کسب قدرت بود فرزندان خواجه نقش کليدي در به قدرت رسيدن و ايجاد اختلافات داشتند.