چکیده:
خردهفرهنگ، بخشی از فرهنگ است که از یک سو با فرهنگ حاکمِ جامعه پیوستگی دارد و از سوی دیگر، در برخی از جزئیات با آن در تضاد است، امّا این تضاد تا آنجایی نیست که منجر به ایجاد ضدفرهنگ و یا فرهنگِ کجروی شود؛ بلکه این انحراف از فرهنگ اصلی جامعه برای گرفتن امتیازاتی از فرهنگ مسلّط است که گاهی با قدرتِ چانهزنی بهدست میآید. در نظریههای جامعهشناسی از خردهفرهنگِ جوانان یاد شده و بسیاری از جامعهشناسان معتقدند، زمانی که تعدادی از جوانان در نوع رفتار و یا پوشش و حتی گفتار و تفکّرات خود با فرهنگ کلّی جامعه، تفاوتهایی را از خود بروزدهند و در این تفاوتها پافشاریکنند، آن را باید ذیل خردهفرهنگِ جوانان بررسیکرد. در شاهنامۀ فردوسی در بخش پادشاهی منوچهرشاه، تلاشِ زال و رودابه را برای ازدواج با هم میتوان مهمترین خردهفرهنگِ جوانان در شاهنامه تلقّیکرد. هر دو نفر در جامعه و فرهنگی که به آن تعلّق دارند با مخالفتهایی جدّی برای ازدواج مواجهند. نحوۀ برخوردِ زال و رودابه با مخالفتهای اطرافیان و نوعِ امتیازگیری آنان از فرهنگِ جامعۀ خود در این مقاله از دیدِ نظریۀ خردهفرهنگی، بررسی شده است.
Subculture, which is part of the culture, on the one hand is in on junction with culture and society and, on the other hand, is in conflict with it in some detail; however, this conflict is not so far to lead to a counter-culture or cultural deviation; but the deviation from the original culture is to get privileges of the community dominant culture sometimes obtained by the bargaining. Youth subcultures are referred to in sociological theories, and many sociologists believe, differences in behavior, dress and even speech and thinking with the general culture and persistence on differences by a large number of young people should be studied as youth subcultures. In Shahnameh by Ferdowsi, in the section on Manuchehr Kingdom, Zal and Roudabeh trying to marry can be seen as the most important youth subcultures in Shahnameh. Both face serious objections to the marriage in society and culture, to which they belong. The current paper investigated how Zal and Roudabeh deal with objections, and how they benefit from the culture of their community from the perspective of subculture theory.
خلاصه ماشینی:
نقد خرده فرهنگِ جوانان در داستان زال و رودابه * محمود حکم آبادي استاديار زبان و ادبيات فارسي دانشگاه آزاد اسلامي، واحد همدان ، همدان ، ايران علي اصغر بشيري پژوهشگر و دکتري زبان و ادبيات فارسي دانشگاه بوعلي سينا، همدان ، ايران (تاريخ دريافت : ١٣٩٦/٠٩/١٠؛ تاريخ پذيرش : ١٣٩٧/٠٨/١٥) چکيده خرده فرهنگ ، بخشي از فرهنگ است که از يک سو با فرهنگ حاکمِ جامعه پيوسـتگي دارد و از سوي ديگر، در برخي از جزئيات با آن در تضاد است ، اّما اين تضـاد تـا آنجـايي نيسـت کـه منجر به ايجاد ضدفرهنگ و يا فرهنگِ کج روي شود؛ بلکه اين انحراف از فرهنگ اصلي جامعـه براي گرفتن امتيازاتي از فرهنگ مسّلط است که گاهي با قدرتِ چانـه زنـي به دسـت مـيآيـد.
(1155 :1388 در شاهنامۀ فردوسي، داستان زال و رودابه بـا توجّـه بـه شاخصـه هـايـي کـه دارد، ذيـل عنوان خرده فرهنگِ جوانان قابل بررسي است و در پژوهش حاضر، ايـن داسـتان بـا توجـه به مؤّلفه هاي خرده فرهنگِ جوانان در جامعه شناسي بحث و بررسي ميشود.
يکي از خرده فرهنگ هاي بسيار مهم ازنظرِ جامعه شناسان غربي کـه از اواخر دهـۀ٦٠ مـيلادي، روي آن مبـاحثي جـدّي صـورت گرفتـه اسـت ، خـرده فرهنـگِ جوانان است .