چکیده:
بودجه به عنوان برنامه مالی دولت مشخص کننده اهداف , برنامه ها و اولویت ها تلاش اقتصادی دولت در یک دوره مالی است
که آثار و عوارض آن در همه عرصه ها ی حیات کشور متجلی می گردد از طریق بودجه برآورد هزینه ها و درآمد و مصارف و
منابع جاری و عمرانی و توسعه ای کشور مشخص می گردد لذا کارا یی و اثر بخشی بودجه سهم بسزایی در عملکرد بهینه دولت
در زمینه وظایف اقتصادی و توسعه ای اش دارد .
معضلات و چالش های بودجه ریزی در ایران » همواره اند یشمندان اقتصادی و دست اندر کاران اجرایی دولت را به چاره اندیشی
دراین خصوص ترغیب نموده است .
در راستای بهبود و تحول و اصلاح نظام بودجه ریزی در کشور طرحی دو مرحله ای که هر کدام شامل چهار بخش در سال
۱ به تصویب هیئت دولت رسید و آن برنامه مبنای اصلاح نظام بودجه کشور قرار گرفت در این پژوهش برآن شدیم که
با توجه به بازه زمانی ۱۵ ساله از اجرا و تصویب طرح به بررسی میزان توفیق و چالش های این طرح از دیدگاه کارشناسان و
مدیران دستاندرکار بودجه در وزارت تعاون , کار و رفاه اجتماعی بپردازیم . طرح مزبور شامل دومرحله که مرحله اول شامل
چهار بخش اصلاح حجم و ترکیب سند لایحه بودجه -اصلاح نظام طبقه بندی و شفاف سازی در آمدها و هزینه ها - اصلاح
روشهای برآورد در آمد و هزینه های بودجه و اصلاح نظام مدیریت اطلاعات بودجه و مرحله دوم شامل بخش های اصلاح نظام
حسابداری بودجه (حسابداری تعهدی) اصلاح روشهای مدیریت بودجه , اصلاح نظام نظارت بر بودجه و اصلاح نظام تشکیلات و
سازماندهی بودجه می گردید که با در نظر گرفتن اهداف طرح , تعاریف مفهومی مزبور به متغیر های قابل سنجش و اندازه گیری
و در واقع تعاریف عملیاتی تبدیل گردیده و در قالب یک پرسشنامه ۷ مرحله ای تدوین گردید. شرکت کنندگان در تحقیق
کلیه کارشناسان و کارشناسان مسئول که در زمینه تخصصی بودجه در این سازمان فعال و مشغول به کارند می باشند که
شامل ۱۸ مرد و۱۸ زن با مدارک تحصیلی دیپلم تا فوق لیسانس می گردند . متغیرهای کنترل در این تحقیق , جنسیت . پست
و مدرک تحصیلی بود , در مجموع به ۶۲ سوال پرسشنامه از طیف لیکرت پاسخ دادند . روایی پرسشنامه در حد بالای آلفای
کرونباخ ۰/۹۵۱ بدست آمد و روایی سوالات ابتدا بر اساس متغیرهای تعریف شده در قانون مزبور و نیز شاخص ها و شیوههای
علمی مرتبط با آنها از منابع معتبر علمی در این زمینه و نیز استفاده از نظر کارشناسان و اساتید این رشته برآورد گردید .
در مجموع با توجه به ارزشیابی از نظرات به دست آمده اهداف کلی طرح و در حد متوسط برآورد گردید که با توجه به وقت
زمان و هزینه صرف شده در این خصوص امیدوا رکننده به نظر نمی رسد . ضمن آن که اهداف مرحله اول در حد متوسط و مرحله
دوم کمتر از متوسط برآورد گردید . از دید شرکت کنندگان ضعیف ترین بخش ها در مرحله اول بحث اصلاح نظام طبقه بندی
و شفاف سازی درآمدها و هزینه و از مرحله دوم بخش اصلاح نظام حسابداری بودجه ضعیف ترین بخش ها برآورد شد ضمن
آن که بخش اصلاح و روشهای برآورد در آمد و هزینه (حسابداری عملیاتی) نسبت به سایر بخش ها از دید شرکت کنندگان موفق تر ارزیابی گردید . عامل مدرک تحصیلی تاثیری در نتایج نداشت اما خانمها موفقیت طرح را کمتر و مدیران در مجموع
موفقیت طرح را بیشتر بر آورد کرده اند . با توجه به توفیق کمتر از انتظار این طرح از دید کارشناسان شرکت کننده در پژوهش.,
پیشنهاد استفاده از پرسشنامه این پژوهش به عنوان سنجه و میزان اندازه گیری ( به دلیل ملموس و قابل اندازه گیری بودن هر
کدام از پرسشها) به عنوان یک ابزار پایش و نظارت داشته و ضمنا بر تکیه بیشتر بر بخش اصلاح نظام طبقه بندی وشفافسازی
در آمدهای هزینه ها و تکیه بیشتر بر بخش قانونمند کردن عملکردها و حسابدهی مدیران تاکید می گردد