چکیده:
"ولایت" و "ولی" از محوری ترین و اساسی ترین واژه ها و اصطلاحات فرهنگ اسلامی، بویژه عرفان شیعی است.از قدیمی ترین متون اسلامی تا متاخرترین آن ها،به این موضوع پرداخته اند.رویکرد فراوان و توجه همه دانشمندان اسلامی و عارفان به این مقوله به سبب توجهی است که بدین موضوع در قرآن کریم و به تبع آن در گفتار حضرت پیامبر اسلام (ص) شده است
مقام ولایت از آن کسانی است که خداوند افعال و اوصاف بشری را از آن ها زدوده و به اوصاف الهی تبدیل کرده است. حضرت حق این طایفه را به مبارزه با هوای نفسانی نصرت داده و در کنف حمایت خود نگهداری می کند تا جایی که آنان را به عنوان دوست مخصوص خود برگزیده است. در این پژوهش، این موضوع از منظر احادیث قدسی در کتب عرفانی از قبیل کشف المحجوب ، رساله قشیریه،مرصادالعباد و...مورد واکاوی قرار گرفته است.
Velayat"(saints’ authority) and "Vali" (who has saints’ authority) are the most central words of Islamic culture, especially among Mysticism of Shia. This issue can be found in the oldest Islamic texts to the recent ones. This issue has been considered by Islamic scholars and mystics because of the Holy Quran’s attention to it which has also been followed in the speech of the Prophet Muhammad.
Velayat position belongs to whom their negative mankind qualities has been disappeared and changed to Divine qualities by Allah. Such people will receive help in fighting against their sensuality by Allah and will receive His support. Allah has chosen them as his own friends. In the article, this topic has been investigated from the Qodsi Hadith (holy Hadith) in mystical books’ point of view, such as Kashfolmahjub, Qeshriyeh paper, Mersadolebad and etc. And the main topics of this paper are as follows
خلاصه ماشینی:
همچنین یحیی کبیر در عرفان و معرفت قدسی در باره ی جایگاه و منزلت این برگزیـدگان حق چنین گفته است : اولیای خدا، گرچه در میان مردم زندگی مـی کننـد امـا روحـی آسـمانی دارند و به مقام قرب حق رسیده اند.
اقسام اولیای خدا شمس الدین محمد لاهیجی معتقد است اگر چه نبوت تشریعی خـتم یافتـه ولـی خداونـد لطیف به لطف شامل خود، بندگان را از فیض ولایت که باطن نبوت است محروم نگردانیـده و در هر دور و زمان ، اولیا الله بوده اند و هستند و خواهند بود و مدار عالم به وجود شریف ایشان است .
از مطالعه و دقت نظر در کتاب "روح الارواح " که با ظرافت طبـع و لطافـت بیـان بـه ایـن حدیث قدسی ، پرداخته است ، این استنباط و برداشت حاصل می شود که : اولیای خاص خدا و ساکنان حرم و پرده نشینان بارگاه جمال و جـلال حـق ، مسـتان الهـی ، عاشقان پاکدل و غواصان دریای عالم غیب ، مجاهدان ریاضت کش و سلاطین درویش صـفت با تسلیم در مقابل اراده ی باری تعالی ، اوصاف حیوانی و بشری را در وجود خود می راندنـد و به اوصاف پسندیده ی خداوند متصف شدند: آنان از آرزوهای فانی و تعلقات زودگذر دنیـاوی دست کشیدند و به مشاهده ی زیبایی های جاودان عالم باقی ، چشم دوختنـد و ایـن مشـاهده ی جمال و جلال خداوند، آنان را به لذت فرح و سرور حق کشانده است .