چکیده:
کتاب «نگاهی به تاریخ تفکر امامیه از آغاز تا ظهور صفویه» در عین دارا بودن نکات مثبت و شایان تقدیر، دارای اشکالات و نکات قابل نقدی است که در این نوشتار، نمونههایی از آنها بررسی شده است؛ از جمله: نگرشی سطحی و روشنفکرمآبانه به تاریخ تشیع همراه با نوعی پیشداوری؛ برخی ادعاهای بدون دلیل و مدرک؛ ذکر برخی روایات شاذ و نادر در مقابل روایات مشهور، و احیانا ذکر سخنان مخالفان شیعه و دیدگاههای خلاف نظریة رایج شیعه. از دیگر اشکالات محتوایی این کتاب، تشکیک در وجود بعضی باورهای موجود شیعه در قرون اولیه ـ بهویژه قرن اول هجری ـ است. همچنین چنین وانمود شده که پیدایش تشیع منشای عرفی ـ و نه الهی ـ داشته است و اینگونه به ذهن میآید که اصولی همچون اعتقاد به نص، عصمت و تبرّی از دشمنان اهلبیت علیهم السلام دستکم در قرن اول نزد پیروان اهلبیت علیهم السلام مطرح نبوده است!
خلاصه ماشینی:
com دریافت: 9/12/95 ـ پذیرش: 23/5/96 چکیده کتاب «نگاهی به تاریخ تفکر امامیه از آغاز تا ظهور صفویه» در عین دارا بودن نکات مثبت و شایان تقدیر، دارای اشکالات و نکات قابل نقدی است که در این نوشتار، نمونههایی از آنها بررسی شده است؛ از جمله: نگرشی سطحی و روشنفکرمآبانه به تاریخ تشیع همراه با نوعی پیشداوری؛ برخی ادعاهای بدون دلیل و مدرک؛ ذکر برخی روایات شاذ و نادر در مقابل روایات مشهور، و احیانا ذکر سخنان مخالفان شیعه و دیدگاههای خلاف نظریة رایج شیعه.
در صفحه 22 نیز آمده است: از دیگر نقاط عطف تفکر کلامی شیعه در این زمان، آن است که شیعیان کوفه اعتقاد تقدم علی بر عثمان را بر تقدم آن حضرت بر شیخین ارتقا دادند.
1 درحالیکه مؤلفان در صحت انتساب این کتاب اظهار تردید کرده (و دیگران نیز آن را زیرسؤال بردهاند)، چگونه به آن استناد کردهاید؟ تضعیف نص و عصمت در صفحه 20 کتاب آمده: اگر سخن وی ( ناشئ اکبر) را بپذیریم علت اعتراض حجربن عدی به امام حسن( دربارة صلح با معاویه روشن خواهد شد؛ بدان معنا که وی امام را مفترض الطاعه نمیدانسته یا افتراض طاعت در آن زمان مانع چنین اعتراضهایی نبوده است.
4 اما به خاطر وجود دو گزارش در این کتاب، که یکی موعظة محمدبن ابیبکر نسبت به پدرش هنگام مرگو دیگری روایتی که متضمن سیزده امام است، ابنغضائری، از رجالیان شیعه، در صحت انتساب این کتاب به سلیم تشکیک کرده و آن را جعلی دانسته است.