چکیده:
پژوهش حاضر، به معرفی و آسیبشناسی مقالة «آدم و حوا» (Adam and Eve) در دائرة المعارف قرآن (E Q) میپردازد. کرنیلیا شاک (Cornelia Schock) در این مقاله، اعلام خلقت آدم، آموختن همه نامها، سجده فرشتگان در برابر آدم، هبوط آدم و حوا به زمین و پسران آدم را مورد بررسی قرار داده است. تکرار کلمه آدم در قرآن، مجادله فرشتگان، بحثی در معنای خلیفه، آفرینش حوا، سرپیچی از دستور خداوند برخی از مطالب مطرح در مقاله شاک و بایسته بررسی و نقد میباشد که در نوشتار حاضر به سامان رسیده است.
خلاصه ماشینی:
"ب ) کاستیهاو ضعف ها نویسنده مباحث خود را در مورد آدم و حوا از دیدگاه اهل سنت نقل نموده و از منابع تفسیری آنها استفاده کـرده اسـت و بـه هیچ کدام از منابع اصیل شیعی و دیدگاه های عالمان شیعه استشهاد ننموده است .
بررسی پژوهش در آیات قرآن نشـان مـی دهـد کـه لفـظ «آدم »در قـرآن ، ١١ بـار (بقـره /٣١، ٣٣، ٣٥و ٣٧؛ آل عمـران /٣٣و ٥٩؛ اعراف /١٩؛ طه /١١٥، ١١٧، ١٢٠ و١٢١)؛ عبارت «بنی آدم »٨بار (مائده /٢٧؛ اعراف /٢٦، ٢٧، ٣٥و١٧٢؛ اسرا/٧٠؛ یس /٦٠) و آیـه ٥٨ سوره مریم تنها جایی است که در آن لفظ ذریه آدم آورده شده است ؛ بنابراین ، در مجموع ، کلمـه آدم ٢٠بـار بـه گونـه هـای مختلف در قرآن ذکر شده ، حال آنکه در گزارش شاک ،تکراراین لفظ به ٢٥بارمی رسد که نشان از عدم توجه و پژوهش درست وی دارد.
بیشتر مفسران تصریح کرده اند که استفهام در آیه مذکور، در مقام اعتراض نبوده ، بلکـه اسـتفهامی تعجبی است و سؤال فرشتگان برای درک و فهم علت و حکمت قرار دادن آدم به عنوان خلیفه اسـت (طوسـی، التبیـان ، بـی تـا: ١٣٢/١؛ طبرسی، مجمع البیان ، ١٣٧٢: ١٧٧/١؛ زمخشری، الکشاف ، ١٤٠٧: ١٢٥/١؛ بیضاوی، انوار التنزیل ، ١٤١٨: ٦٨/١).
افزون بر این ، با توجه به آیات دیگری از قرآن (روم /٢١؛ نحل /٧٢)، مراد از Pخلق منهازوجها O (نسـاء/١) ایـن اسـت کـه خداوند حوا را از جنس آدم (جنس بشر) آفرید نه از اعضای بدن او (مکارم شیرازی، تفسیر نمونه ، ١٣٧٤: ٢٤٦/٣).
آیا خداوند حکیم ممکن است که نهی بیهوده و لغو داشته باشد!؟ روشـن اسـت آدم با آن مقامی که خدا در آیات قرآن برای او بیان کرده ، مقام والایی از نظر معرفت و تقوا داشت ؛ او نماینده خدا در زمین بود، معلم فرشتگان بود؛ مسجود ملائکه بزرگ خدا گردید."