چکیده:
جمهوري اسلامي ايران براي دستيابي به اهداف ترسيمشده در اسناد فرادستي خود، نيازمند توانمندي در حوزهي سياست خارجي ميباشد. در اين مسير، رسيدن ايران به جايگاه برتر منطقهاي و قدرت اول جهان اسلام بهعنوان يكي از اهداف ترسيمشده در سند چشمانداز بيستسالهي جمهوري اسلامي ايران، نيازمند توانايي در قدرت نرمافزاري است. به همين دليل، مقالهي حاضر سعي دارد به بررسي منابع قدرت نرم ايران در حوزهي سياست خارجي بپردازد و بهطور موردي، سند چشمانداز 1404 را بهعنوان يكي از اسناد فرادستي جمهوري اسلامي ايران مورد مداقه قرار دهد. سوال اصلي عبارت است از «مولفههاي سياست خارجي موثر بر ارتقاي قدرت نرم جمهوري اسلامي ايران در سند چشمانداز بيستساله كدامند؟» براي تجزيه و تحليل سند چشمانداز بيستساله از روش تحليل محتواي كيفي و مطالعات كتابخانهاي استفاده ميشود. فرضيهي اصلي مقاله به اين قرار است كه «مولفههاي مرتبط با سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران در سند چشمانداز بيستساله، ارتباط وثيق و عميقي با افزايش قدرت نرمِ جامعهي ايراني در افق ترسيم شده دارند و مولفههاي الهامبخشي و حضور فعال و موثر در جهان اسلام، تعاملسازنده و موثر در روابط بينالملل، تاثيرگذاري بر همگرايي منطقهاي و جهان اسلام، و رعايت اصول عزت و مصلحت در حوزهي سياست خارجي ميتوانند قدرت نرم ايران را از طريق افزايش ميزان مشروعيت نظام سياسي در عرصهي بينالملل، حفظ پرستيژ بينالمللي، مديريت و جهتدهي به افكار عمومي ارتقا بخشند و جامعهي ايراني را در مسير تحقق تحقق آرمانها و اصول مندرج در چشمانداز بيستسالهي جمهوري اسلامي ايران كمك نمايد.»
خلاصه ماشینی:
"فرضیه ی اصلی مقاله به این قرار است که «مؤلفه های مرتبط با سیاست خارجی جمهوری اسـلامی ایران در سند چشم انداز بیست ساله ، ارتباط وثیق و عمیقی با افزایش قدرت نرم جامعه ی ایرانـی در افـق ترسـیم شـده دارنـد و مؤلفـه هـای الهـام بخشـی و حضـور فعـال و مـؤثر در جهـان اسـلام ، تعامل سازنده و مؤثر در روابط بین الملل ، تأثیرگـذاری بـر همگرایـی منطقـه ای و جهـان اسـلام ، و رعایت اصول عزت و مصلحت در حوزه ی سیاست خـارجی مـیتواننـد قـدرت نـرم ایـران را از طریق افزایش میزان مشروعیت نظام سیاسی در عرصـه ی بـین الملـل ، حفـظ پرسـتیژ بـین المللـی، مدیریت و جهت دهی به افکار عمومی ارتقا بخشند و جامعـه ی ایرانـی را در مسـیر تحقـق تحقـق آرمان ها و اصول مندرج در چشم انداز بیست ساله ی جمهوری اسلامی ایران کمک نماید.
در خصوص علت چرایی پرداختن به سند چشم انداز به عنـوان مرجـع بررسـی سیاسـت خـارجی جمهوری اسلامی ایران و تأثیر آن بر قـدرت نـرم ، بایـد بـه مهـم توجـه کـرد کـه مؤلفـه هـا و شاخص های سیاست خارجی تأثیرگذار بر قدرت نرم یک کشور باید متناسب بـا پتانسـیل هـا و ظرفیت های ملی، تحولات منطقه ای و بین المللی، شرایط زمانی و مکانی، نیازهای شـهروندان و همراهی نخبگان جامعه ی اجرایی شوند و از آنجایی که سند چشم انـداز بـر اسـاس توجـه بـه ظرفیت های ملی، سرمایه ی اجتماعی (افتخاری، ١٣٨٧)، نیازهای ملی در یـک طـرف و توجـه بـه تحولات منطقه و جهان اسلام در طرف دیگر تدوین شده است و از این رو، میتواند با نگرشی واقع بینانه ی طراحان آن ، راهبردهای مناسب در عرصه ی سیاست گذاری را در اختیار مسئولان و متولیان دستگاه سیاست خارجی کشور قرار دهـد."