چکیده:
ارزیابی فناوری ، مرحله ای حیاتی در فرآیند تصمیم گیری و تصـمیم سـاز یهای صـنعتی و مـدیریت فنـاوری است و در واقع به عنوان بخشی از مدیریت و سیاست گذاری دانـش و فنـاوری در پـی ادغـام ویژگـی هـای فناوری ها با هم است تا از این رهگذر نیازهای فناورانه به صورت کامل تامین شود. در این مقاله ، ارزیابی و تعیین سطح فناوری شش شاخه منتخب صنعتی استان خراسان با روش TOPSIS بـا توجه به یازده معیار کمی و کیفی و روش ارزیابی فناوری پورتر انجام شده است . معیارهـای مـورد بررسـی در این مطالعه از مستندات آماری و پرسش نامه های نظرخـواهی خبرگـان و کارشناسـان صـنعت و دانشـگاه جمع آوری و مورد استفاده قرار گرفته اند. نتایج حاصل از به کارگیری روش TOPSIS نشان مـی دهنـد کـه سطح فناوریهای موجود در شاخه صنعتی تولید مواد غذایی و آشامیدنی ها (کـد ١٥) در بـین شـش شـاخه صنعتی موردنظر در رتبه اول بوده و شاخه های صنعتی تولید سایر محصـولات کـانی غیـر فلـزی (کـد ٢٦)، ساخت منسوجات (کد ١٧)، ساخت ماشین آلات و تجهیـزات (کـد ٢٩)، تولیـد محصـولات از لاسـتیک و پلاستیک (کد ٢٥) و تولید وسایل نقلیه موتوری (کد ٣٤) به ترتیب در سطوح بعدی قرار گرفته اند.
خلاصه ماشینی:
انتخاب شاخه ها و زمینـه هـای اصـلی فعالیتهـا ی صـنعتی بـر مبنـای فنـاوری ، از جملـه مهمتـرین کاربردهای ارزیابی فناوری و سطح آن است کـه در حقیقـت بـه عنـوان نـوعی پـژوهش بـا هـدف / بررسی اثرات فناوریها ی به کار برده شده در شاخه های صنعتی بر جامعه مطرح شـده و بـر فرآینـد تصمیم گیری و تصمیم سازی مدیران متمرکز می گردد و تلاش می کند راه های مختلف بهبود آنهـا را بیابد.
انتخاب روش ارزیابی با در نظر گرفتن موارد متعددی انجام می شود که تعدد فناوریها، نبود اطلاعات قابل اعتماد و وجود طیف وسـیع معیارهـا و شـاخص هـا ، اصلی ترین محدودیت هایی هستند که برای تصمیم گیرندگان در هنگام انتخاب شاخه های صنعتی و سیاست گذاریها، مورد توجه قرار می گیرند.
ایـن ارزیابی با تعریف شاخص های مناسب برای هـر فعالیـت صـورت مـی گیـرد کـه دو گـروه کلـی را تشکیل می دهند: ١- شاخص های ارزیابی ساختار شاخص های ارزیابی ساختار، محتوای فناورانه هر فعالیت را مورد سؤال و توجه قرار می دهند و اساسا به این مسأله می پردازند که آیا منابع موردنیاز هـر فعالیـت وجـود دارنـد یـا خیـر و کیفیـت و چگونگی انجام آن فعالیت چیست ؟ در عین حال با بررسی این شاخص ها می توان تعیـین کـرد کـه آیا ساختار هر فعالیت و تمام فعالیتها با هم به صورت دقیق بنا شده است یا خیر؟ ارزیـابی شـاخص - های ساختاری، کیفی و ذهنی هستند و لذا با طرح پرسش نامه و استفاده از چک لیست های مناسـب و کسب نظرات خبرگان و کارشناسان صنعت به دست می آیند.