چکیده:
روزۀ روز عاشورا همواره در میان عالمان اهل سنت و عالمان شهیعه معرکه آرا بهوده اسهت.سهبب اخهتلاف، و،هود دو دسهته روایهات مو،هود در کتهب روایهی شهیعه در بهارۀ آن اسهت.بررسی سندی و نیم نگاهی به محتوای احادیث، به روش توصیفی تحلیلی انتقادی و با -هدف آشنایی با این دو دسته روایات و اعتبار سنجی آنها مورد تو،ه این نوشتاراست.یافته های پژوهش حاضر این است که روزه عاشورا قبل از تشریع روزۀ رمضان بوده و پس ازآن رهها )تهر ( شهده اسهت. بهه نظهر می رسهد اگهر چهه بعضهای روایهات منهع کننهده از روزۀعاشهورا از نظهر سهند ضهعیف هسهتند، در مجمهو از روایهات مجهوز صهوم قهوی تهر و بها سهیرۀمنقول از امامان، پس از واقع ،انکاه عاشورا مواف ترند. همچنین، اکتفای کلینی به نقلروایات منع می تواند دلیل بر کاستی در اعتبار روایات مجوز صوم عاشورا از منظر وی تلقیگردد.
خلاصه ماشینی:
در دورۀ متأخر، شیخ حر عاملی در جلد هفتم کتاب وسائل الشیعه هر دو دسته روایات را در باب 20 و باب 21 ذکر کرده و هفت روایت جواز روزه عاشورا و هفت روایت منع ذکر کرده است که در این پژوهش برای رعایت اختصار و خودداری از تکرار، به ذکر پنج روایت از هر یک بسنده کردهایم.
روایت اول: زراره و محمد بن مسلم از امام باقر( در باره روزه عاشورا سؤال نمودند و حضرت فرمود: روزه عاشورا قبل از نزول رمضان تشریع شده بود و با نزول رمضان روزه آن روز ترک گردید.
آیة الله وحید خراسانی تأکید دارد حتی اگر طریقی را که شیخ در مصباح المتهجد آورده است، به خود ابن سنان مستند بدانیم و نه به کتابش، و قایل به ضعف آن باشیم، طریق دیگری برای ابن سنان وجود دارد که صحیح است و آن طریق را مشهدی در المزار از عماد الدین طبرسی - که بدون اشکال، فردی ثقه است - از ابو علی حسن (پدر شیخ طوسی)، از پدرش ابوجعفر طوسی، از شیخ مفید، از ابن قولویه و صدوق، از کلینی، از علی بن ابراهیم، از پدرش، از ابن ابی عمیر، از عبدالله بن سنان نقل کردهاند که گفت: «بر آقایم ابی عبدالله جعفر بن محمد( در روز عاشورا وارد شدم ...
بررسی مضمون روایت مطابق این روایت، رسول خدا( در روز عاشورا روزه گرفته است؛ چنان که از برخی اخبار مانند روایت زراره و محمد بن مسلم (روایت اول منع) و روایت نجبه (روایت دوم منع) برمیآید، روزۀ عاشورا نخست واجب بوده، سپس با نزول حکم روزۀ رمضان نسخ شده است.