چکیده:
در نگاهی کلی به نظرمی رسد جنبش اسلام گرایی در اردن ، ماهیتی واحد ندارد و چند جریان مهم شامل اخوان المسلمین ، سلفی گرایی در دو رویکرد سنتی و جهادی . تکفیری و جریانی کوچک از نوگرایـان عمل گرا و میانه رو، مانند حزب الوسط را دربرمی گیرد. «واکاوی ژرف تر جنبش اسلام گرایـی در اردن ، تلاش برای بازشناسی جریان های سیاسی اسلام گرا در این کشور، آرایـش آنهـا در صـحنه سیاسـی و چالش های فکری درونی و مواضع آنها نسبت به یکدیگر» موضوع اصلی این مقاله است .
خلاصه ماشینی:
"همان طورکه بیان شد جنبش اسلام گرا در اردن ، ماهیتی واحد ندارد و چند جریان مهم شامل اخوانی ها، سلفی های سنتی و سلفی های تکفیری و حزب التحریری ها و جریانی کوچک از نوگرایـان میانـه رو و عمل گرا مانند حزب الوسط را دربرمی گیرد که تفاوت های فکری مختلفی با هم دارنـد؛ سـلفی گرایـان سنتی ، اخوانی ها را به عدم التزام به سیره سلف و شریعت متهم می کنند و تفکر سلف گرایان جهـادی و تکفیری را افراط گرایی بر بنیاد فکر خوارج می دانند و حزب التحریر را پیروان معتزله یـا بـه اعتبـاری «نومعتزلیان » می دانند که برخلاف کتاب و سنت ، عقل را مستند خود در نظر و عمـل قرارمـی دهنـد و بدین سبب در دایره بدعت ، گرفتار آمده اند؛ درمقابل نیز این جریان ها، سنت گرایان را به محافظه کـاری متهم کرده ، آنها را عامل مشکلات کشور می دانند؛ در همین حـال ، هریـک از جریـان هـای یادشـده در درون خود با چالش های فکری مختلف و گروه بندی های درونی مواجه اند که این امور، موجـب عـدم توانایی آنها در اتخاذ مواضع منسجم و قوی در عرصه سیاسی شده ، توانـایی قـدرت سیاسـی آنهـا را کاهش داده اند و ازسوی دیگر، موجب استفاده دولت از این وضعیت و برخورد دفعی یا جذبی بـا ایـن گروه ها براساس مصالح سیاسی خود شده است ."