چکیده:
ترجمه قرآن به فرانسه فارغ از هدف و نیّت آن، همواره موضوعی جالب توجه مترجمان بوده است. مشخصه متن عربی به کار رفته در قرآن همانا تکثر معانی، خوانشها<FootNote No="21" Text=" lectures."/> و تفاسیر نامحدود آن است ــ که از این میان برخی مورد تایید مفسران بزرگ اسلام هستند ــ لذا مترجم بایستی این مهم را بداند تا مبادا با ترجمه خود موجب ایجاد نقص یا ابهام در پیام الهی شود؛ به همین خاطر است که در ترجمه قرآن روشهای متعددی اتخاذ شده تا حتیالامکان خلاهای معنایی پر شوند. به علاوه، متن مقدس قرآن از چنان غنای نگارشی برخوردار است که به گفته مسلمانان به ویژه عربزبانها بینظیر و غیرقابل تقلید است. بدین ترتیب در میان مترجمان قرآن به فرانسه دو گرایش شکل گرفته است؛ برخی از آنان به زبانی فاخر متوسل میشوند تا حتیالامکان غنای نگارشی و سبک متن اصلی را حفظ کنند و سایرین ترجیح میدهند از سبک نگارشی قرآن تقلید کنند تا بتوانند زیبایی آن را منتقل سازند. اما تا چه حد میتوان به این ترجمههای تحتاللفظی اعتماد کرد؟
خلاصه ماشینی:
برخی از آنان صرفآ به ترجمۀ قرآن بسنده میکنند و سایرین ترجمۀ خود را با مقدمهای در مورد اسلام، زندگی حضرت محمد(ص)، شأن نزول سورهها، تفاسیر متعددی که توسط مفسران صورت گرفته و معانی محتمل هر سوره آغاز میکنند و اینگونه سختی ترجمۀ این کتاب مقدس به زبانی مشخص را به خواننده نشان میدهند؛ در واقع هدف مترجمان از این کار، آماده کردن مخاطب غیرمسلمان و غیرعربزبان برای دریافت مفاهیم قرآن به زبان خودشان که متنی است که نه موثق است چرا که صرفآ نسخهای است انسانی از روی متنی الهی و قائم به ذات و نه امکان نفوذ به همۀ ابعاد و متعاقبآ ترجمهاش وجود دارد حال هر چقدر که مفسر یا مترجم خبره باشد.
مشکلات ترجمۀ متن قرآن اولین لازمۀ کار مترجم این است که با انجام خوانشهای متفاوت بر روی تفاسیر معروف قرآن، به مستدلترین و پربسامدترین تفاسیر در مورد هر سوره و آیه و نیز به شأن نزول تمام آیات کاملا احاطه یابد؛ چرا که تفاسیر متعددی وجود دارد و با توجه به وسعت متن مقدس قرآن، همچنان میتوان با خوانشهای متفاوت، تفاسیر بیشتری بر روی آن انجام داد.
محتوای این پاورقیها متفاوت است؛ بلاشر در پاورقیها علاوه بر نکاتی که سایر مترجمان در یادداشتهای خود ذکر کردهاند، وجه تشابه بعضی قسمتهای انجیل و شعرهای عربی پیش از اسلام با قرآن را نیز بیان کرده است (مثال: یادداشت شماره 35 به تفسیر تمثیل به کار رفته در آیۀ «الله نور آسمانها و زمین است...