Abstract:
هدف کلی این تحقیق، تعیین اثربخشی بازیدرمانی عروسکی بر خودپنداره، ادراک شایستگی و رشد اجتماعی دانشآموزان دیرآموز پایه پنجم مقطع ابتدایی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشآموزان دیرآموز دختر پایه پنجم ابتدایی شهر آذرشهر در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل داده بودند. در فرآیند نمونهگیری، از روش نمونهگیری هدفمند استفاده شد؛ به طوری که از بین دانشآموزان دختر دیرآموز پایه پنجم شهر آذرشهر 30 نفر انتخاب شده و به شکل جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) قرار داده شدند. برای گردآوری دادهها، از ابزارهای مقیاس خودپنداره پیرز ـ هریس، پرسشنامه خودادراکی هارتر، مقیاس بلوغ اجتماعی واینلند استفاده شد. طرح کلی تحقیق بر اساس طرح نیمهتجربی از نوع طرح پیشآزمون ـ پسآزمون با گروه کنترل بود؛ به طوری که گروه آزمایش، برنامه بازیدرمانی عروسکی را طی 9 جلسه 90 دقیقهای دریافت داشته و گروه کنترل مداخلهای دریافت نکردند. نتایج تحلیل کوواریانس تکمتغیره نشان داد که خودپنداره دانشآموزان دیرآموز گروه مداخله بازیدرمانی عروسکی بیشتر از گروه گواه بود. همچنین بر اساس نتایج آماری، مداخله بازیدرمانی عروسکی توانسته بود میزان ادراک شایستگی دانشآموزان دیرآموز را در گروه آزمایش بهبود بخشد. به علاوه، نتایج نشان داد که رشد اجتماعی گروه آزمایش نیز بعد از مداخله بازی درمانی عروسکی بیشتر از گروه گواه بوده است. بر اساس یافتهها، چنین استنباط میشود که میتوان از برنامه بازیدرمانی عروسکی برای بهبود وضعیت خودپنداره، ادراک شایستگی و رشد اجتماعی دانشآموزان دیرآموز مقطع ابتدایی در کنار دیگر مداخلههای آموزشی و درمانی استفاده کرد (05/0p<).
This research intended to examine the effectiveness of puppet play therapy on self-concept, perceived competence, and social maturity of slow learners at the primary school level. The study population consisted of all female slow learners in the fifth grade in Azar-Shahr during the academic year of 1399.1400. Based on the purposive sampling method, 30 participants from among female slow learners in the fifth grade in Azar-Shahr were selected and randomly assigned to the experimental group (n=15) and the control group (n=15). To collect the data, three instruments were employed, Piers-Harris children's self-concept scale, Harter’s self-perception profile for children and Vineland social maturity scales. This quasi-experimental study used a pretest-posttest control group design. While the experimental group received nine 90-minute sessions of puppet play therapy, the control group received no treatment. Results based on one-way ANCOVA displayed that the slow learners in the experimental groups made more gains in terms of self-concept, perceived competence, and social maturity as compared with their counterparts in the control group (pp<0/05)
Machine summary:
بر اساس يافته ها، چنين استنباط ميشود که ميتوان از برنامه بازيدرماني عروسکي براي بهبود وضعيت خودپنداره ، ادراک شايستگي و رشد اجتماعي دانش آموزان ديرآموز مقطع ابتدايي در کنار ديگر مداخله هاي آموزشي و درماني استفاده کرد (٠٠٥>p).
از طرف ديگر، اگرچه تأثير روش هاي مختلف بازيدرماني عروسکي بر رفتارهاي سازشي کودکان ديرآموز مانند پژوهش هاي حسين خانزاده و ابراهيمي، (١٣٩٨) آذرنيوشان و نعمتي ميرده (١٣٩٧)، خرم آباد و وکيلي (١٣٩٨)، شلاني و آزادي منش (١٣٩٤)، صبوري و همکاران (١٣٩٦)، دونست (٢٠١٢)، زندي و همکاران (٢٠٠٩)، ورنگاني و همتي (١٣٩٤)، با عزت و صالح (١٣٩٧)، و قرآئي و فتح آبادي (١٣٩١) انجام شده هست ؛ ولي، مساله ديرآموزي دانش آموزان و حادث بودن آن در دانش آموزان ابتدايي و ضرورت آگاهي بيشتر خانواده ها، مدارس و معلمان نسبت به آن و انجام اقدامات متناسب در قبال آن از جمله مواردي است که ضرورت انجام اين تحقيق را ايجاب نموده است .
حال ، با توجه به مشکلات روانشناختي کودکان ديرآموز و با عنايت به کمبود تحقيقات در خصوص ميزان اثربخشي بازيدرماني عروسکي در ادبيات پژوهشي ، اين سؤال مطرح است که آيا بازيدرماني عروسکي بر خودپنداره ، ادراک شايستگي و رشد اجتماعي دانش آموزان ديرآموز مقطع ابتدايي مؤثر ميباشد؟ روش اين پژوهش به شيوه ي نيمه تجربي بوده و بر اساس طرح پيش آزمون پس آزمون با گروه کنترل استوار بود.
Qualitative investigation of behavioral disorders of late learning students referred to occupational therapy clinic, Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 7(4), 72-67 [in Persian] Carmichael, K.