Abstract:
اردن، بهعلت موقعیت جغرافیایی خود، در زمره بازیگران منطقهای است که از ابتدای اشغال فلسطین، به شدت درگیر مسائل مربوطه، از جمله فرآیند صلح، بوده است. بحران فلسطین در سیاست خارجی اردن اهمیت بسیار زیادی دارد و طی بیش از هفتاد سال گذشته، بخش عمدهای از ظرفیتهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی اردن معطوف به این بحران بوده است. از آنجا که دیدگاه اردن در خصوص حلوفصل مساله فلسطین تا حدود زیادی با قدرتهای بزرگ غربی همگرا بوده، همواره زمینه مناسبی برای ایفای نقش جدی اردن در این موضوع فراهم بوده است. مهمترین عوامل موثر بر سیاست خارجی اردن در قبال فلسطین را میتوان موقعیت ژئوپلیتیکی، نگرانیهای امنیتی و شخص پادشاه برشمرد. در واقع اردن به واسطه موقعیت ژئوپلیتیک خود، ناگزیر از تعامل با پرونده فلسطین بوده است و خواه ناخواه، فلسطین به اولویت اصلی سیاست منطقهای و بینالمللی اردن تبدیل شده است. نگرانیهای امنیتی ناشی از بحران فلسطین و اشغالگری اسرائیل نیز از عوامل بسیار مهم بر سیاست خارجی اردن بوده است. با توجه به ساختار نظام سیاسی اردن و تمرکز کامل قدرت در نهاد سلطنت و شخص پادشاه، سومین عامل موثر را میتوان شخص پادشاه و رویکردهای وی دانست. تعامل با پرونده فلسطین و پیامدهای آن، بیش از آنکه برای اردن یک انتخاب باشد، یک ضرورت است و بر این اساس، اردن همواره تلاش کرده تا با کاهش تهدیدات و افزایش فرصتها، منافع ملی خود را تامین نماید.
Machine summary:
عوامل مؤثر بر سیاست خارجی اردن در قضیهی فلسطین سید اسماعیل یاسینیکارشناس ارشد رشته دیپلماسی و سازمانهای بینالمللی از دانشکده روابط بینالملل وزارت امور خارجه / چکیده: اردن، بهعلت موقعیت جغرافیایی خود، در زمره بازیگران منطقهای است که از ابتدای اشغال فلسطین، به شدت درگیر مسائل مربوطه، از جمله فرآیند صلح، بوده است.
بر این اساس، تلاش برای حل بحران فلسطین، در دهههای گذشته از مهمترین اولویتهای سیاست خارجی اردن بوده و اردن نقش اساسی در پیشبرد روند صلح میان فلسطین و اسرائیل داشته است.
موقعیت استراتژیک اردن و اهمیت ژئوپلیتیکی آن برای قدرتهای منطقهای و جهانی، تأثیر مهمی بر سیاست خارجی آن داشته و باعث شده است که این کشور نقشی خاص در عرصه بینالمللی ایفا کند.
Atallah Al Sarhan, “United States' Foreign Policy toward the Hashemite Kingdom of Jordan: 1990-2014”, Atlanta University Center, May 2016, p 104 - 105 https://www.
Al Kayed, “The Process Of Change In The Foreign Policy Of Jordan: The Role Of The Leadership In The Cases of The 1991 Gulf War and The 2003 Iraq War, A THESIS SUBMITTED TO The GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF MIDDLE EAST TECHNICAL University, November 2015, p.
Al-Fawwaz and Dr. Ahmad Kh. Al-Afif, “Jordanian Foreign Policy toward The Palestine Issue”, British Journal of Arts and Social Sciences, Vol. 8 No. I (2012)https://www.
“The Factors Affecting the Foreign Political Behaviors in Jordan on its Strategic Position in the Middle East, and Especially its Conflict and Peace Process with Israel during the 1990s”, International Journal of Humanities and Social Science, Vol. 3 No. 4, p.