Abstract:
حضور روسیه در سوریه و اتحاد با کشورهای مخالف غرب، بویژه ایران و همچنین رابطه اقتصادی و نظامی موثر با اسرائیل و ترکیه بعنوان دو متحد غرب در منطقه، سطح توان بازیگری این کشور در خاورمیانه را افزایش داده است. از طرفی پتانسیل هستهای و نیروی نظامی قدرتمند این کشور خود عاملی در جهت حضور روسیه در این منطقه است. براین اساس آینده جایگاه این کشور در نظم منطقهای خاورمیانه از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف مقاله پیشرو، بررسی جایگاه روسیه در آینده نظم منطقهای خاورمیانه است. روش پژوهش مورد استفاده، روش توصیفی - تحلیلی با استفاده از رویکرد آیندهپژوهی پیتر شوارتز استفاده شده است. سوال مقاله حاضر این است: که سناریوهای محتمل در ارتباط با آینده جایگاه روسیه در نظم منطقهای خاورمیانه براساس روش آیندهپژوهی پیتر شوارتز کدام هستند؟ نتایج نشان میدهد که چهار سناریوی: 1- حفظ نظام موازنه قوا در خاورمیانه از طریق تعادل بخشی میان ایران، عربستان سعودی، ترکیه و اسرائیل با رویکرد چندقطبی، 2- شکلگیری نظام دوقطبی با همراهی ایران بعنوان یک قطب قدرت در مقابل قطب آمریکا و عربستان، 3- افول جایگاه روسیه در نظم منطقهای خاورمیانه و ایفای نقش در قالب نهادهای بینالمللی از جمله شورای امنیت سازمان ملل متحد و درنهایت، 4- احتمال حذف روسیه از معادلات مربوط به نظم منطقهای در خاورمیانه محتمل است. به نظر میرسد که سناریوی اول محتملترین سناریو است که روسیه در قالب آن سعی خواهد کرد در کنار آمریکا به موازنهبخشی میان قدرتهای موجود در منطقه بپردازد.
Machine summary:
نقش و جایگاه روسیه در آینده نظم منطقهای خاورمیانه براساس روش آیندهپژوهی پیتر شوارتز احمد یاری 1 ، ابراهیم طاهری 2 ، رضا پریزاد طاسرانی 3 چکیده حضور روسیه در سوریه و اتحاد با کشورهای مخالف غرب، بویژه ایران و همچنین رابطه اقتصادی و نظامی مؤثر با اسرائیل و ترکیه بعنوان دو متحد غرب در منطقه، سطح توان بازیگری این کشور در خاورمیانه را افزایش داده است.
سوال مقاله حاضر این است: که سناریوهای محتمل در ارتباط با آینده جایگاه روسيه در نظم منطقهای خاورمیانه براساس روش آیندهپژوهی پيتر شوارتز کدام هستند؟ نتایج نشان میدهد که چهار سناریوی: 1- حفظ نظام موازنه قوا در خاورمیانه از طریق تعادل بخشی میان ایران، عربستان سعودی، ترکیه و اسرائیل با رویکرد چندقطبی، 2- شکلگیری نظام دوقطبی با همراهی ایران بعنوان یک قطب قدرت در مقابل قطب آمریکا و عربستان، 3- افول جایگاه روسیه در نظم منطقهای خاورمیانه و ایفای نقش در قالب نهادهای بینالمللی از جمله شورای امنیت سازمان ملل متحد و درنهایت، 4- احتمال حذف روسیه از معادلات مربوط به نظم منطقهای در خاورمیانه محتمل است.
در ارتباط با افول جایگاه روسیه در نظم منطقهای خاورمیانه میتوان گفت در صورتی که روند تحولات در سوریه بگونهای پیش رود که ضمن حفظ پایگاه دریای طرطوس، منافع راهبردی این کشور تأمین نشود، نخبگانی با رویکردی متفاوت یعنی غربگرایان در این کشور قدرت را به دست گیرند و حضور انگلستان و فرانسه در خاورمیانه بیشتر شود لذا این کشور صرفا قادر خواهد بود از طریق نهادهایی همچون سازمان ملل متحد بویژه شورای امنیت به ایفای نقش در این منطقه مبادرت ورزد.