Abstract:
اکوسیستم های تالابی، زیستگاه های با ارزشی برای پرندگان آبزی و کنارآبزی به شمار می روند. هدف از این مطالعه، بررسی و شناخت اثرات حاشیه ای بر فراوانی و تراکم پرندگان تالاب بین المللی بوجاق کیاشهر جهت توسعه استراتژی های حفاظتی در تالاب ها می باشد. تراکم پرندگان با استفاده از روش شمارش نمایه (ردپا و فضله) در خرداد و تیر ۱۳۹۳ مورد مطالعه قرار گرفت. شمارش نمایه ها در ۳ ایستگاه، در طول حاشیه تالاب و در ۱۲ پلات با ابعاد ۱۰ در ۱۰ مترمربع به صورت عمود بر حاشیه تالاب و در فواصل مرز حاشیه (صفر متری)، ۱۰۰ متری، ۲۰۰ متری و ۳۰۰ متری از حاشیه انجام پذیرفت. نمایه های پرندگان الگوهای تراکم مختلفی را در فواصل مختلف حاشیه تالاب، از خود نشان دادند. نتایج حاصل از آنالیزهای کروسکال- والیس و یومن ویتنی نشان داد که : از تعداد نمایه ها از حاشیه تالاب به سمت خارج تالاب در تمام ایستگاه های نمونه برداری، کاسته گردید. بیشترین تعداد نمایه، در ماه خرداد و کمترین میزان، در تیرماه شمارش گردید. ایستگاه های مختلف، از نظر میانگین تراکم نمایه ها ، اختلاف معنی داری را نشان ندادند. در نهایت نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که: حاشیه های تالابی بر تراکم و فراوانی پرندگان اثرات مثبتی دارند. از این رو پیشنهاد می شود که حاشیه های تالابی به عنوان مناطق مهم حضور پرندگان آبزی و کنارآبزی مورد حفاظت و توجه بیشتر قرار گیرند.
Machine summary:
هدف از این مطالعه، بررسی و شناخت اثرات حاشیه ای بر فراوانی و تراکم پرندگان تالاب بین المللی بوجاق کیاشهر جهت توسعه استراتژی های حفاظتی در تالاب ها می باشد.
در زمینه بررسی اثرات حاشیه بر فراوانی جامعه پرندگان تا کنون مطالعات زیادی صورت گرفته است که برخی از آنها به شرح زیر می باشند: چین و همکارانش (2014)، تأثیرات نوسانات سطح آب و تغییر پوششگیاهی را بر شاخص جوامع پرندگان تالابی (IMBCI) در تالاب های ساحلی کانادا مورد بررسی قرار دادند.
(به تصوير صفحه مراجعه شود) نمودار 3- مقایسه میانگین نمایه ها در پلات های مختلف بر طبق نتایج بدست آمده، مشاهده می گردد که میانگین نمایه ها در پلات اول نسبت به پلات های بعدی بزرگتر می باشد، به عبارت بهتر، حاشیه تالاب و فاصله از حاشیه بر تعداد نمایه ها و در نتیجه فراوانی پرندگان تالابی مؤثر می باشد.
براساس نتایج بدست آمده از این تحقیق، با افزایش فاصله از حاشیه تالاب به سمت مناطق بیرونی تالاب مورد مطالعه، از تعداد نمایه ها در پلات های نمونه برداری کاسته گردید.
به عبارتی فراوانی و تراکم پرندگان در حاشیه تالاب نسبت به بخش های بیرونی آن (به سمت منطقه علفچر) بالاتر بود که با مطالعات Boarma و همکارانش در سال 2005 هماهنگی دارد.
که با مطالعات انجام شده توسط Hoyer و Canfield که در سال 1994، فراوانی و غنای گونه ای پرندگان را در دریاچه فلوریدا با کمک پلات های نمونه برداری بررسی نمودند، مطابقت می کند..
G. , 1980, Effect of forest clearcut edge on breeding birds in east Texas, Journal of Wildlife Management, 44, 559–567.