Abstract:
یکی از مسائلی که از دیرباز بر اسلام خرده گرفته شده، مسئلة بردهداری است. این مسئله از جنبههای مختلف واکاوی شده، ولی آنچه اخیرا و بر اثر اقدامات گروههای تکفیری مورد توجه بیشتری قرار گرفته، مسئله برقراری رابطه جنسی با کنیز، آن هم بدون رضایت وی است. در این نوشتار تلاش شده است که مسئله فوق در دو حالت وجود رضایت و فقدان آن مورد بررسی قرار گیرد.
بدین منظور ابتدا شرایط ایجاد کنیز از دیدگاه اسلام و سپس ضوابط رابطه با کنیز بحث شده است. نکته قابل ذکر، تبیین فلسفه تجویز زناشویی با کنیز در صدر اسلام و نسبت آن با حقوق بشر به منظور پاسخگویی به شبهات مطرح شده در این خصوص میباشد. حاصل تحقیق اینکه بردهداری در جهان امروز طبق قواعد جایز نیست و اسلام در برخورد با مسئله اسیر بین حق بهرهوری جنسی و مجازات به نحوی جمع کرده است که هم تفاوت آن با سایرین حفظ شود و هم حق بهرهوری اسیر مراعات شود. رمز جواز رابطه جنسی با کنیز حتی بدون رضایت در اسقاط شخصیت حقوقی او به عنوان مجازات با عنایت به اصل هدایت و تربیت و... است.
Machine summary:
اسلام ضمن رد کردن و نامشروع شمردن هرگونه تجاوز و سوء استفاده جنسی از زنان اسیر، به مسلمانان اجازه داده است که در صورت تمایل با شرایط خاص و تحت ضوابط معینی با آنان روابط زناشویی مشروع داشته باشند و با رسمیت بخشیدن به این نحوه روابط زناشویی، تعهدات متقابلی را در طرفین ایجاد کرده است که در سلامت اخلاقی طرفین و جامعه اثرات مثبت بسیار دارد.
2. رابطه با کنیز بدون رضایت وی بعد از اینکه مشخص شد روابط با کنیز حق بهرهمندی جنسی اوست، در مورد کیفیت اِعمال این حق سؤالی مطرح و آن اینکه با توجه به اینکه اعطای حق نمیتواند به اجبار باشد، بلکه حق قابل اسقاط است، چرا رضایت کنیز شرط نیست؟ پاسخ این سؤال از مطالب فوق به دست میآید؛ ولی برای توضیح و تأکید بیشتر میتوان گفت: با توجه به اینکه ایجاد کنیز و عبد دائرمدار مصلحت است، یعنی اگر آزاد کردن اسیر به مصلحت و مناسبتر باشد باید آزاد شوند و اگر زندان مناسبتر باشد، باید زندانی شوند؛ ولی اگر به هر دلیلی گزینههای دیگر مانند زندانی کردن اسرا، آزاد کردن و مبادله اسرا یا کار اجباری به مصلحت و مناسبتر نباشد، باید دید گزینه مناسب چیست؟ مسلّم است که نمیتوان این مجرم را بدون مجازات رها کرد؛ چون با عمل اختیاری خود مرتکب جرم و اقدام نظامی علیه اسلام و جامعه اسلامی شده و مستحق مجازات است.