Abstract:
ظرفیت های ژئوپولیتیکی ایران، امنیت ملی آن را به شدت تحت تاثیر محیط منطقه ای خاورمیانه قرارداده است . پس از انقلاب اسلامی ، شکل گیری ائتلافی از کشورهای سنی نشین حاشیه ی خلیج فارس به زعامت عربستان، ناچارا ایران را وادار به تقابل جویی در چارچوب محور مقاومت نمود. محوری که با روی کار آمدن دولت شیعی عراق،اقتداری مضاعف یافت . عملکرد امنیتی ایران در تحولات ناشی از بیداری اسلامی ، حمایت از گروههای شیعی در یمن و بحرین و همچنین حضور فعالانه در عراق و سوریه را می توان تلاشی جهت حفظ و افزایش قدرت مجموعه امنیتی محور مقاومت و در واقع تامین امنیت ملی ایران دانست . از این رو در مقاله حاضر تلاش می شود تا به بررسی چرایی اهمیت تحولات سوریه ، عراق، یمن و بحرین در اولویت های امنیتی ایران بپردازیم .که البته این امر در چارچوب تئوریک مکتب کپنهاگ و مجموعه امنیتی بوزان قابل تبیین است .
Machine summary:
"این امر بخشی از همان نقشه نظامی امریکایی - اسرائیلی است برای تضعیف ایران در راستای محافظت از اسرائیل است (٢٠١٢,national review ) به عقیدهی لیو بولای اهداف امریکا در خاورمیانه بدین ترتیب بوده است مقابله با ایران، سوریه و حزب الله و نیروهای شیعه ی تندرو خلیج فارس به گونه ای که تشکیل یک هلال شیعه بر آنها سخت شود (آقایی و احمدیان،١٣٨٩: ١٥-١٣) وجود بحران بی ثبات سازی سوریه ، به عنوان کلیدی ترین حلقه محور مقاومت اسلامی و عمق استراتژیک و یکی از مهم ترین بخش های راهبردی مهار جمهوری اسلامی ایران در واقع هدفی جز برقراری توازن بین محورها و تضعیف نقش و جایگاه ایران را دنبال نمی کند( رجبی : ١٣٩١: ١٢٤)در این اثنا اگر ایران قادر به حفظ نظام بشار اسد باشد این یعنی یک پیروزی استراتژیک و شکستی وحشتناک برای اعراب اهل سنت .
این کشور همپیمان استراتژیک ایران در برابر گروه کشورهای عربی به رهبری عربستان و همچنین اسرائیل است (٢٠١١:Bolton) پس سقوط رژیم اسد ضربه بزرگی به محور مقاومت و ایران می زند چون سوریه تنها پایگاه برون مرزی ایران در خاورمیانه عربی است و تنها مسیر مطمئن و قابل دسترس برای کمک به حزب الله است ( شوسودوفسکی ،١٣٩٠: ٥٧)اظهارات معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده در مورد وضعیت بحرانی سوریه و اینکه اگر رهبران دمشق در روابط خود با حزب الله لبنان، جنبش حماس درفلسطین و ایران تجدید نظر کند، اوضاع داخلی سوریه به حالت عادی باز خواهد گشت ،پرسش های گوناگونی را درباره نقش ایالات متحده در در طراحی و تشدید بحران داخلی سوریه مطرح می کند (موسوی، ١٣٨٩ : ٥)کشورهای محافظه کار عربی معتقدند که با سرنگونی رژیم اسد و روی کار آمدن دولتی همسو با آنها، نقش ایالات متحده در جهت پیگیری فرایند صلح خاورمیانه گسترش می یابد و منطقه ی امنی به دور از قدرتیابی نظام جمهوری اسلامی ایران رخ می دهد."